بانكدارى از نگاه اسلام - فياض، شيخ محمد اسحاق

نام کتاب : بانكدارى از نگاه اسلام نویسنده : فياض، شيخ محمد اسحاق جلد : 1 صفحه : 312

فهرست مطالب‌	3
مقدمه مترجم‌	10
نگاهى به انديشه اقتصادى آيت‌الله فياض‌	10
آزادى فعاليت اقتصادى در چارچوب شرع‌	11
اقتصاد اسلامى مبتنى بر عدالت اجتماعى‌	13
نظارت دولت اسلامى بر بنگاه‌هاى اقتصادى‌	14
اقتصاد اسلامى و جهان‌بينى اسلامى‌	15
اقتصاد اسلامى مبتنى بر جهان‌بينى توحيدى‌	16
تأثير باور به معاد بر اقتصاد	16
جهان‌بينى اسلامى و دگرگونى در خواسته‌هاى انسان‌	17
نگاه متفاوت اسلام به مال و ثروت‌	17
توجه به ارزش‌ها در نظام اقتصادى اسلام‌	17
مرورى بر تاريخچه، كاركرد، تكامل و مشكلات بانكدارى رايج‌	18
بانك الكترونيكى‌	20
مشكلات فراروى بانكدارى در كشورهاى اسلامى‌	21
نيم‌نگاهى به كتاب احكام البنوك‌	22
پيش‌گفتار	26
مقدمه اول: تعيين دايره موضوع حرمت قرض ربوى در بانك‌	26
الف) طبيعت شغلى‌	26
ب) شرايط جديد كار بانكى‌	27
نمونه‌هايى از خدمات غير ربوى بانك‌ها	27
اعتبارات بانكى‌	27
ضمانت‌نامه‌	28
ضمانت‌نامه‌	28
دستگاه خودپرداز	28
دستگاه كارت‌خوان‌	28
خريد و فروش سهام داخلى و بين‌المللى‌	28
خريد و فروش ارزهاى خارجى‌	28
ج) بانك‌هايى با عناوين ديگر	29
د) نياز ما به بانكدارى اسلامى‌	30
ه-) شرايط كاريابى در منطقه ما	32
و) ارتباط دور با ربا	33
ز) امور بانكى ديگر	34
جمع بندى پرسش ها	34
پاسخ حضرت آيت‌الله العظمى فياض به سوالات	35
اول‌	35
دوم‌	37
وظيفه دولت و تاجران‌	37
وظيفه علما	38
وظيفه رهبران جهان اسلام‌	39
سوم‌	41
چهارم‌	43
حل مشكل ربا در اسلام‌	43
مقدمه دوم‌	45
بانك‌ها و مؤسسات دولتى و چگونگى به دست آوردن مالكيت سپرده‌ها	50
جاى‌گزين‌هاى شرعى براى معاملات ربوى در بانك‌هاى سنتى و مؤسسات مالى‌	54
نگاهى گذرا به احكام بانك‌ها در پرتو بررسى فقه اسلامى‌	54
نوع اول خدمات بانكى و جاى‌گزين‌هاى شرعى آن‌	56
جاى‌گزين اول- عقد مضاربه‌	56
مسئله «تجارة عن تراض»[1]	64
تقسيم سود بين مالك (صاحب سرمايه) و عامل (صاحب‌كار) در عقد مضاربه‌	66
تقسيم سود	66
جاى‌گزين دوم- عقد وكالت‌	71
جاى‌گزين سوم- بيع مرابحه‌	73
جاى‌گزين چهارم- بيع سَلَم (پيش‌فروش)	75
جاى‌گزين پنجم- شركت‌	76
جاى‌گزين ششم- تبديل قرض به بيع‌	77
نتيجه‌گيرى‌	83
نوع دوم خدمات بانكى در جنبه‌هاى مختلف حيات اقتصادى‌	85
1- سامان‌دهى بدهى‌هاى راكد	85
2- بيمه، اركان آن و بررسى‌هاى شرعى‌	87
3- وصول مبلغ چك‌ها و بررسى شرعى آن‌	89
وصول مبلغ چك‌ها	89
4- حواله داخلى و بررسى فقهى آن‌	97
5- حواله خارجى و حكم شرعى آن‌	102
حواله دادن به غير بستانكار	105
6- تنزيل سفته و حكم شرعى آن‌	106
سفته‌هاى صورى‌	110
7- وصول چك‌هاى تجارى و حكم فقهى آن‌	114
8- پذيرش اسناد بازرگانى توسط بانك با امضاى بانك بر چك‌ها و سفته‌ها	118
پذيرش اسناد بازرگانى از سوى بانك‌	118
9- ضمانت‌نامه‌هاى بانكى و حكم شرعى آن‌	120
كفالت يا ضمانت‌نامه بانكى سه طرف دارد	120
كارمزد ضمانت‌نامه‌	127
مراجعه بانك به پيمان‌كار	127
10- گشايش اعتبار و حكم شرعى آن‌	129
حالت اول‌	136
حالت دوم‌	138
حالت سوم‌	140
حالت چهارم‌	141
حالت پنجم‌	148
حالت ششم‌	149
حالت هفتم‌	150
حالت هشتم‌	150
12- اعتبارنامه شخصى و حكم فقهى آن‌	152
دريافت كارمزد در صورت موجودى داشتن مشترى در بانك‌	152
دريافت كارمزد در صورت موجودى نداشتن مشترى در بانك‌	153
13- نگه‌دارى كالا و شرطهاى آن از ديدگاه شرعى‌	155
14- تنزيل اسناد تجارى و حكم فقهى آن‌	158
15- وام ها و تسهيلات و حكم شرعى آن‌ها	162
16- تبديل و صرف‌كردن ارز و حكم شرعى آن‌	164
17- خريد و فروش ارز خارجى و حكم شرعى آن‌	166
18- حواله بانكى خارجى و حكم شرعى آن‌	168
19- پذيرش سپرده‌هاى مشتريان توسط بانك‌	171
انواع سپرده‌هاى بانكى‌	171
20- چك‌هاى بانكى و حكم شرعى آن‌	174
21- كارت‌هاى اعتبارى و حكم شرعى آن‌	178
كارت اعتبارى به سه طرف وابسته است	178
22- انواع كارت‌هاى اعتبارى و حكم شرعى آن‌ها	180
نوع سوم- كارت اعتبارى قرضى‌	181
23- رابطه بين سه طرف كارت اعتبارى و حكم شرعى آن‌ها	183
1. رابطه بين صادركننده كارت اعتبارى و دارنده آن‌	183
صورت اول: ضمانت قراردادى‌	183
صورت دوم: قبول حواله‌	183
2. رابطه بين دارنده كارت و فروشنده‌	185
3. رابطه بين فروشنده و صادركننده كارت‌	186
دريافت كارمزد در كارت‌هاى اعتبارى و حكم فقهى آن‌	188
نتيجه مباحث مربوط به كارت‌هاى اعتبارى‌	195
24- سهام و اوراق بهادار	198
تعريف سهام‌	198
شركت سهامى‌	198
انواع شركت سهامى‌	199
نوع اول- شركت سهامى حلال‌	199
نوع دوم- شركت سهامى حرام يا مخلوط به حرام‌	199
نوع سوم- شركت سهامى حلال بدون تقيّد به حلال‌	199
ديدگاه شرعى درباره مشاركت در شركت‌هاى سهامى‌	199
جمع بندى‌	204
25- بازار اوراق بهادار يا بازار خريد و فروش سهام و اسناد	206
بازار نامنظم (فرابورس)	206
بازار منظم (بورس)	206
26- بررسى و تبيين گردش سهام از نظر شرعى و انواع آن‌	209
معامله سهام در نوع اول از شركت‌هاى سهامى‌	209
روش اول- معامله به صورت عاجل‌	209
روش دوم- معامله به صورت پيش‌فروش‌	209
روش سوم- معامله به صورت نسيه‌	210
روش چهارم- معامله به صورت مؤجل‌	210
روش پنجم- تفاوت قيمت در صورت خريد نقدى و نسيه‌اى‌	212
روش ششم- خريد و فروش به صورت پرداخت تمام يا بخشى از قيمت‌	212
روش هفتم- فروش استقراضى‌[1]	214
روش هشتم- فروش بلندمدت‌	216
روش نهم- فروش قبل از قبض‌	216
معامله سهام در نوع دوم از شركت‌هاى سهامى‌	218
معامله سهام در نوع سوم از شركت‌هاى سهامى‌	219
27- شركت‌هاى سهامى در كشورهاى خارجى غيراسلامى و حكم شرعى‌آن‌	225
حكم شرعى سهيم شدن در اين شركت‌ها	225
حكم داد و ستد با سهام اين شركت‌ها به عنوان كالا از نگاه شرعى‌	228
اوراق قرضه و انواع آن‌	232
تعريف اوراق قرضه‌	232
شباهت‌ها اوراق قرضه و سهام‌	232
تفاوت‌هاى اوراق قرضه و سهام‌	232
خريد و فروش اوراق قرضه‌	233
خلاصه مطلب‌	235
الف) در اوراق حكومتى‌	236
ب) در اوراق شركت‌هاى خصوصى‌	237
ج) در اوراق قرضه (مضاربه)	237
28- معامله در بازار بورس و حكم آن از نگاه اسلام‌	239
1- پول‌هاى طلا و نقره‌	239
2- پول‌هاى رايج (اسكناس‌ها)	239
3- كالا	241
4- غلّه (طعام)	243
29- اختيار معامله يا خريد و فروش با حق خيار از نظر اسلام‌	244
30- تبيين شرعى اختيار خريد	248
31- تبيين شرعى اختيار فروش‌	250
شرطهاى صحت قرارداد اختيار	252
32- اختيار در ارز خارجى و حكم شرعى آن‌	255
حكم شرعى خريد اختيار ارز خارجى‌	255
33- قراردادهاى آتى‌[1] و احكام فقهى آن‌	257
احكام فقهى قراردادهاى آتى‌	260
خلاصه بحث‌	265
مجموعه پرسش‌ها درباره داد و ستدها و معاملات تجارى در بازارهاى مالى جهان (بورس) مطابق قوانين و نظام جدى آن و بررسى آن‌ها بر اساس قوانين اسلامى‌	266
1- ربا	266
2- وام‌ها و سپرده‌ها	267
توضيح چند مورد	268
3- سپرده‌هاى بانكى‌	268
پرسش 1: آيا براى مسلمان جايز است كه به عنوان سپرده‌گذار از بانكى كه صاحبش مسلمان نيست، ربا بگيرد؟	269
پرسش 2: اين نيت دربردارنده چه معنايى است؟	269
پرسش 3: اگر صاحب بانك مسلمان باشد و بانك خصوصى باشد نه دولتى و نه نيمه خصوصى (مشترك بين خصوصى و دولتى)، آيا جايز است سپرده‌گذار سود پولش را بدون شرط بگيرد؟	270
4- قرض (وام) هاى بانكى‌	270
پرسش 4: آيا مسلمان مجاز است از بانك‌هاى غير اسلامى وام بگيرد و آن‌گاه براى وام و قرضى كه گرفته است، به بانك سود پرداخت كند؟	270
پرسش 5: آيا ممكن است نيت استنقاذ را تشريح كنيد؟	270
پرسش 6: اگر شخصى مالى را با هدف سرمايه‌گذارى از بانك‌هاى غير اسلامى به نيت استنقاذ بگيرد و نه به نيت قرض، حكمش چيست؟ آيا جايز است در حالى كه ضرورتى ندارد آن قرض را به نيت استنقاذ دريافت كند؟	271
پرسش 7: اگر صاحب بانك مسلمان باشد و ما نتوانيم آن مال را به عنوان استنقاذ دريافت كنيم، چاره‌اى وجود دارد؟	271
5- اوراق قرضه‌	271
6- سهام‌	275
درآمدهاى توزيع شده‌	279
انواع سهام‌	280
7- شاخص‌ها	281
8- قراردادهاى مشتق‌	282
قراردادهاى آتى‌	282
كاركرد قراردادهاى آتى در انواع قراردادها	283
نوع اول- پوشش ريسك سرمايه گذارى‌[1]	283
نوع دوم- سرمايه‌گذار (مضارب) يا معامله‌گر حرفه‌اى‌	284
نوع سوم- بازارساز	284
تحويل پول يا كالا	286
قراردادهاى مالى آتى و قراردادهاى مالى اختيار معامله‌	287
9- مبادلات‌	289
انواع مبادله‌	289
نوع اول- مبادله سهام‌	289
نوع دوم- مبادله ربوى‌	291
انواع ربا	292
نوع اول- رباى ثابت‌	292
نوع دوم- رباى متغير	292
نوع سوم- پيش‌فروش اعتبارى‌	293
10- قراردادهاى اختيار معامله‌[1]	295
وانيلى‌	295
سرمايه‌گذار	297
مضارب (بورس‌بازان)	299
بازارساز	300
قراردادهاى اختيار مركب، مشتقات مركب و تحولات جديد	301
الف) قراردادهاى اختيار باينرى يا دوديى‌	301
ب) قراردادهاى اختيارات سپتوم يا حاجزى‌	302
ج) قراردادهاى اختيارات رنگين‌كمانى‌	303
ه-) حساسيت مبادله‌	305
و) مشتقات آب و هوايى‌[1]	307
11- بانك‌هاى اسلامى‌	309
12- كار در بانك‌ها	310

نام کتاب : بانكدارى از نگاه اسلام نویسنده : فياض، شيخ محمد اسحاق جلد : 1 صفحه : 312

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست