نام کتاب : بانكدارى از نگاه اسلام نویسنده : فياض، شيخ محمد اسحاق جلد : 1 صفحه : 45
خلاصه بحث اينكه، از نظر دين اسلام تنها مشكل در
معاملات بانكى و مؤسسات مالى در سراسر جهان، مسئله قرض ربوى است كه اين مشكل با
شيوهاى كه بيان كرديم، قابل حل است. بنا بر اين، هيچ مشكلى در كارهاى بانكى و
مؤسسات مالى باقى نمىماند.
مقدمه
دوم
آيا
مبالغى كه مشتريان در بانك سپردهگذارى مى كنند، همان امانت (وديعه) به معناى فقهى
است يا قرض ربوى است كه بانك و صندوق به شرط ضمانت به مثل[1]،
مالكش مىشود؟
در
پاسخ به اين پرسش، ابتدا لازم است مفهوم فقهى «وديعه» را با حدود و گسترهى آن
بررسى كنيم. «وديعه» در فقه عبارت است از گذاشتن مال نزد شخص امين براى نگهدارى
از آن، در حالى كه عين مال در ملك مالك باقى مىماند. بنا بر اين، وديعه با اين
مفهوم مشخص بر سپردههايى كه در بانك گذاشته مىشود، صدق نمىكند؛ زيرا بانكها از
سوى صاحبان سرمايه مجاز هستند تا هر گونه كه بخواهند، در آن سرمايه تصرف كنند و
حتى آن را با كالاى ديگر معاوضه كنند. اين معنا با مفهوم وديعه در اصطلاح فقهى
سازگارى ندارد.
براى
همين، برخى از علما فرمودهاند كه نمىتوان سپردههاى بانكى را وديعه حقيقى دانست
تا به اين صورت، سود حاصله از آن را سود ربوى ندانيم؛ زيرا مالك هر نوع تصرف در
مال را به بانك اجازه داده است. مقصود
[1] - يعنى بانك، بازگرداندن اصل
پول سپردهگذارى شده را تضمين مى كند.
نام کتاب : بانكدارى از نگاه اسلام نویسنده : فياض، شيخ محمد اسحاق جلد : 1 صفحه : 45