معرفت قرآنى - معرفت، شيخ محمد هادى - کتابخانه مدرسه فقاهت

نام کتاب : معرفت قرآنى نویسنده : معرفت، شيخ محمد هادى جلد : 1 صفحه : 617

معرفت قرآنى ( انتشارات دانشگاه مفيد)
شناسنامه	2
پيشگفتار	7
زندگى‌نامه
تولد	11
اساتيد آيت‌الله معرفت	11
مهاجرت به قم و فعاليت در عرصه علوم قرآنى	12
ارزش كتاب التفسير الاثرى الجامع	13
سخنرانى‌ها
جايگاه علوم قرآنى در ميراث مكتوب تشيع و نقش آيت‌الله معرفت در آن	17
مسأله قرائت	20
مسأله نسخ	21
مسأله جمع قرآن	22
شيوه‌هاى نقد و انتقاد و بررسى برخى آراء آيت‌الله معرفت	25
چكيده	25
راه و رسم نقد	26
تاويل اهل باطن و تداعى معانى از ديدگاه آيت‌الله معرفت	28
تفسير چيست و مفسر كيست؟	29
حجيت ظواهر نزد اخبارى‌ها از ديدگاه آيت‌الله معرفت	31
دفاع از آيت‌الله معرفت(ره) در قبال برخى شبهه پراكنى‌ها	31
نقدى بر نظريه بطن آيت‌الله معرفت(ره)	34
گزارش تفصيلى از كرسى نظريه‌پردازى آيت الله معرفت«نظريه بطن»	35
درآمد	35
سخنان استاد در تقرير نظريه	37
ناقد اول: على‌اكبر رشاد	43
ناقد دوم: على اكبر بابايى	47
سوالات حضار	51
پاسخ استاد به شبهات نظريه و بيان نكات تكميلى	52
نشست‌ها
سلسله نشست‌هاى علمى آيت‌الله معرفت	59
درآمد	59
چكيده نشست اول تا پنجم	60
نشست اول: شرع، پاسخى به نياز عقل	61
نشست دوم: ماهيت رسالت از ديدگاه قرآن	69
پرسش‌ها و پاسخ‌ها	72
نشست سوم: زمينه‌هاى دريافت وحى رسالى	75
پيامبر كيست؟	75
فرق بين وحى رسالى و الهام	77
بصيرت و آرامش	78
پرسش‌ها و پاسخ‌ها	80
نشست چهارم: پاسخ به شبهاتى درباره وحى	83
بررسى شبهه عدم امكان وحى	83
پاسخ به شبهه عدم امكان وحى	84
بررسى شبهه حقانيت همه اديان	86
بررسى شبهه انكار وحيانى بودن دين	87
بررسى شبهه التقاطى بودن تعاليم قرآن	88
پاسخ به شبهه مذكور	89
بررسى شبهه تحريف وحى	89
پرسش‌ها و پاسخ‌ها	90
نشست پنجم: بررسى شبهات ساختار لفظى قرآن	95
شبهه تغاير قديم بودن كلام خدا با وحيانى بودن ساختار قرآن	95
استدلال‌هاى ابوزيد در اثبات«وحيانى نبودن ساختار قرآن»	96
استدلال اول	96
استدلال دوم	97
استدلال سوم	97
استدلال چهارم	97
پاسخ به استدلال‌ها	98
مبناى قرآنيت قرآن	98
پاسخ نقضى به شبهه	99
پاسخ حلى در نقض شبهه وحيانى نبودن ساختار وحى	100
پاسخ به شبهه«قرائات سبع دليلى بر انسانى بودن ساختار قرآن»	101
نشست ششم و هفتم: تأملى در سيره نبوى	105
چكيده	105
مروى بر سيره نبوى	106
قصه سوادة ابن قيس	106
اشكالات اين قصه	107
قصه سهو النبى	108
پرسش‌ها و پاسخ‌ها	109
نسخ در قرآن و رفتار پيامبر با بندگان	109
1 نسخ مشروط	110
2 نسخ تمهيدى	111
معيار تشخيص خبر صحيح از سقيم	119
تحريف تاريخ و تعريف صحابه	119
پرسش‌ها و پاسخ‌ها	120
نشست هشتم: امامت بحثى درباره احاديث انذار، منزلت و غدير	123
چكيده	123
حديث انذار	125
حديث منزلت	127
حديث غدير	128
پرسش‌ها و پاسخ‌ها	131
مجموعه مقالات	133
بررسى ادله حجيت خبر واحد در تفسيربا تكيه بر آراى آيت الله معرفت	133
چكيده	133
مقدمه	135
جايگاه گفتمان خبر تفسيرى	136
اهميت بررسى	141
پيشينه بحث	142
بستر موافقت‌هاو مخالفت‌ها	143
ادله موافقان حجيت خبر واحد در تفسير	144
ادله آيت‌الله خويى	145
ادله آيت‌الله معرفت	149
ادله مخالفان حجيت خبر واحد در تفسير	152
بررسى شبهات	153
جمع بندى و نتيجه گيرى	155
منابع و مأخذ	157
حجيت ظواهر قرآن، نقش حديث در فهم آن و اشكالات تفسيرهاى روايى در انديشه آيت‌الله معرفت	159
چكيده	159
مقدمه	160
1 - مراد از ظواهر كتاب	161
2 - بررسى ديدگاه موافقان و مخالفان حجيت ظواهر كتاب	162
2 - 1 نظريه تفسير ذاتى	162
2 - 2 نظريه تفسير عرضى قرآن	167
3 - 2 - امام على عليه السلام مى فرمايد:	169
3 - نقش حديث در تفسير قرآن	171
3 - 1 بيان آيات تشريع	175
3 - 2 آموزش استفاده از قرآن و روش تفسير آن	176
الف - توجه به آيات متشابه در قرآن	178
ب - نحوه تأويل آيات قرآن	179
ج - جرى و تطبيق	183
د - شناخت اسباب نزول	184
ه - استفاده از اسلوب‌هاى كلام	186
اشكالات تفاسير روايى	187
جمع بندى و نتيجه‌گيرى	190
منابع و مأخذ	191
آيت‌الله معرفت و نظريه خطابه‌اى بودن زبان قرآن	195
چكيده	195
بيان مسأله	196
پيشينه بحث	196
تعريف نظريه	197
نظريه عام آيت‌الله معرفت درباره زبان قرآن	200
بررسى شواهد عرف خاص در زبان قرآن	202
وجود حقيقت شرعيه در قرآن	202
برخوردارى قرآن از بطون	206
برخوردارى قرآن از متشابهات	208
دلايل خطابه‌اى بودن زبان قرآن	210
امى بودن قوم پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله و سلم	210
امى بودن رسول‌خدا صلى الله عليه و آله و سلم	212
كتاب نبودن اصل قرآن	213
نمودهاى زبان گفتارى در رسم‌الخط قرآنى	214
تعدد موضوعات در هر سوره	214
ويژگى هاى زبان خطابه اى در قرآن	215
1 - تكيه بر معهودات ذهنى مخاطبان	215
2 - وجود التفات	216
3 - وجود انتقال	216
وجود قضاياى خارجى	216
جمع‌بندى و نتيجه‌گيرى	218
منابع و مأخذ	220
قاضى سعيد قمى و نظريه روح معنا در تفسير متشابهات قرآن	223
چكيده	223
درآمد	224
ديدگاه‌ها در تبيين معناى واژه‌هاى متشابه قرآن	225
تقريرها و تفسيرهاى گوناگون از نظريه‌ى روح معنا	227
دلايل معتقدان به نظريه‌ى روح معنا	229
غزالى: نخستين طرح‌كننده اين ديدگاه	231
تبيين قاضى سعيد قمى از اين ديدگاه	239
نتيجه‌گيرى	244
منابع و مأخذ	245
چيستى وحى	249
چكيده	249
طرح مساله	250
1 - وحى در لغت و اصطلاح	251
1 - 1 وحى در لغت	251
1 - 2 وحى در اصطلاح	252
2 - وحى، قرابت‌ها و تفاوت‌ها	252
2 - 1 وحى و الهام	252
2 - 2 وحى و تجربه‌ى عارفان	253
2 - 3 وحى قرآنى و حديث قدسى	255
2 - 4 وحى و شعر	256
3 - موارد استعمال وحى در قرآن كريم	258
جمع‌بندى و نتيجه‌گيرى	261
منابع و مأخذ	263
نقد و بررسى نظريه آيت‌الله خويى وآيت‌الله معرفت درباره جمع و تدوين قرآن	267
چكيده	267
مقدمه	268
واژه شناسى	268
تبيين ديدگاه‌ها	269
نقد و بررسى ديدگاه آيت‌الله خويى	272
نقد وبررسى پاسخ ها	274
2 - پاسخ دوم: تعارض مفهومى اين روايات با روايات جمع در زمان پيامبر	276
پاسخ سوم: تعارض احاديث جمع با آيات قرآن	277
پاسخ چهارم: مخالفت روايات جمع قرآن با حكم عقل	278
پاسخ پنجم: تضاد روايات جمع قرآن با اجماع مسلمانان	278
پاسخ ششم: شبهه ايجاد تحريف در قرآن	279
جمع قرآن از نگاه قرآن	279
آيات تحدى	279
نتيجه‌گيرى	280
منابع و مأخذ	282
جمع و تدوين قرآن	285
چكيده	285
مقدمه	286
مفهوم شناسى واژه جمع	286
أدله مخالفان جمع قرآن در زمان پيامبر أكرم	287
الف - قهرمان داستان	290
ب) كيفيت جمع قرآن	291
أدله جمع قرآن در زمان پيامبر	295
1 - روايات	295
2 - تمسك مخالفين جمع در زمان پيامبر به روايت زيد	295
3 - اخبارديگر	295
4 - اهتمام مسلمين به قرآن كريم	295
5 - ختم قرآن در زمان پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم	296
6 - عرضه قرآن بر پيامبر	296
نتيجه‌گيرى	297
منابع و ماخذ	298
رهيافت آيت‌الله معرفت به مسأله جمع قرآن	301
چكيده	301
مقدمه	302
1 - رهيافت عقلى	303
2 - رهيافت تاريخى	306
3 - رهيافت زبان‌شناختى	308
الف - عدم اعتبار تاريخى احاديث و روايات مربوط به جمع قرآن	309
ب - وحى نبودن قرآن از جانب خدا براى پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم	309
4 - رهيافت روايى	310
نتيجه‌گيرى	311
منابع و مأخذ	312
نسخ قرآنى و روزآمدى احكام فقهى باتكيه بر آراى آيت‌الله معرفت	315
چكيده	315
نسخ وتغيير پذيرى احكام	316
نسخ در لغت و اصطلاح	316
نسخ در لغت	316
اصطلاح نسخ نزد اهل بيت و معاصران نزول	317
اصطلاح نوپيداى نسخ	319
تفاوت‌هاى اصطلاح جديد و قديم نسخ و ديدگاه برگزيده	321
نسخ و احكام متناسب با مقتضيات	323
نسخ و تشريع گام به گام احكام	325
نسخ و پيام جاويد آيات	330
قرآن و فرهنگ زمانه	333
1 آيين‌هاى ابراهيمى	333
2 قوانين منطقه‌اى	334
2 - 1 قوانين عرفى و عقلايى	334
2 - 2 قوانين جاهلى	337
نتيجه گيرى	343
منابع و مآخذ	345
سيرى در اعجاز قرآن كريم به روايت	349
چكيده	349
مقدمه	350
معناى لغوى اعجاز	350
معناى اصطلاحى	350
تحدى دليل اعجاز قرآن	351
اعجاز بيانى	353
اعجاز بيانى از ديدگاه علامه طباطبائى(ره)	353
فصاحت و بلاغت	353
تناسب و مناسبت آيات و سور	354
اعجازبيانى از ديدگاه آيت‌الله معرفت(ره)	354
1 - دقت در چينش و انتخاب حساب شده‌ى كلمات	355
2 - تأكيد بر عدم ترادف	355
3 - تكرار در قرآن كريم	356
4 - شيوايى سبك و يگانگى اسلوب	356
5 - دل نشينى الفاظ و شيوايى عبارات	357
6 - پيوستگى نظم و آراستگى آهنگ قرآن	358
7 - بيان معانى در قالب آهنگ حروف	358
8 - مرواريدهاى پيوسته و هماهنگ مجموعه‌ى آيات در ضمن سوره‌ها(تناسب آيات و سور)	359
تشبيه‌هاى زيبا و تصويرگرى آراسته	361
استعاره‌هاى زيبا	361
برخى از استعاره‌ها	361
كنايه‌ها و تعريض‌هاى لطيف و ظريف	362
نكات ظريف و بديع	362
اعجاز علمى	363
اخبار غيبى	365
اعجاز تشريعى	366
نتيجه‌گيرى	367
منابع و مأخذ	368
نگاهى به برخى ديدگاه‌هاى قرآنى آيت‌الله معرفت	371
چكيده	371
مقدمه	372
نگاهى اجمالى به مهم‌ترين آراى قرآن شناسانه	372
شبهات قرآنى و شيوه‌هاى رد آن‌ها	377
1 تأثيرپذيرى از كتب پيشين و اسطوره‌ها	379
فرازهايى از داستان در تورات	380
تفاوت‌هاى بيان توراتى و قرآنى داستان	382
الف - غفلت تورات از مواضع عبرت	382
ب - آيا طوفان سرتاسر زمين را فرا گرفت؟ آيا نوح به خاطر شمول طوفان، از هر گونه، جفتى برگرفت؟	383
1) آثار ژئولوژيكى	383
2) شواهدى از آيات قرآن	384
2 توهم تعارض با عقل و تاريخ	386
بيان شبهه	387
بررسى شبهه	389
3 توهم تعارض قرآن با قواعد ادبى	391
ريشه‌يابى خطا، در خطايابى قرآن	396
4 توهم تأثيرپذيرى از فرهنگ زمانه	398
اشجار و انهار	402
5 توهم راه‌يابى خرافات به قرآن	402
6 انگاره تخالف درونى	404
1 هدايت قرآن عام است يا خاص؟	406
2 حمل بار گناه ديگران ممكن است يا نه؟	407
نتيجه‌گيرى	409
منابع و مأخذ	410
بررسى و نقد ديدگاه آيت‌الله معرفت درباره تفسير منسوب به ابن عباس	413
چكيده	413
الواضح نه تنوير المقباس	414
رابطه الواضح با تفسير كلبى: رابطه اجمال و تفصيل	415
رابطه الواضح با روايات تفسيرى ابن‌عباس	422
الف) مقايسه با تفسير مجاهد	422
ب) مقايسه با تفسير القرآن عبدالله بن وهب بن مسلم(125 - 197 ه - ق)	423
ج) مقايسه با تفسير عبدالرزاق الصنعانى(126 - 211 ه - ق)	426
د) مقايسه با تفسير جامع البيان	428
رابطه الواضح با آموزه‌هاى تفسيرى ساير مفسران صدر اسلام	429
بررسى و تحليل متن الواضح	433
1 تبيين لغوى و نحوى	436
2 اختلاف قرائات	437
3 ناسخ و منسوخ	439
4 محكم و متشابه و ساير مباحث علوم قرآنى	439
5 چگونگى نزول قرآن و سبب نزول	441
6 مباحث فقهى	442
7 اخبار تاريخى	443
8 مباحث كلامى	445
9 تأويل	447
10 بيان مصاديق يا تطبيق آيات به اشخاص	448
نتيجه‌گيرى	449
منابع و مأخذ	450
تاريخچه مكاتب تفسيرى با تكيه بر نظريات آيت‌الله معرفت(ره)	453
چكيده	453
پيدايش تفسير	454
تدوين تفسير	454
1 - مكتب ظاهرگرايان	455
ويژگى تفاسير صحابه	456
ارزش تفسير صحابه	457
ويژگى‌هاى تفسير تابعان	458
ارزش تفسيرهاى تابعان	459
اهل بيت: آشنا به همه معانى قرآن	460
انواع تفسير مأثور	460
آفات تفسير نقلى	461
معروف‌ترين تفسيرهاى نقلى	462
2 - مكتب عقل گرا يا تفسير اجتهادى	464
تنوع تفسير اجتهادى	464
1 تفسير فقهى(آيات الاحكام)	464
2 تفسيرهاى جامع	465
الف - التبيان فى تفسير القرآن	466
ب - مجمع البيان فى تفسير القرآن	466
ج - تفسير ماوردى(النكت و العيون)	466
د - روح الجنان و روح الجنان	466
ه - - تفسير كبير(مفاتيح الغيب)	466
3 تفسيرهاى ادبى	467
3 - مكتب تأويل‌گرا	468
معروف‌ترين تفسيرهاى عرفانى	468
4 - مكتب تفسير عصرى	469
مفهوم تفسير عصرى	469
گرايش‌ها در مكتب تفسير عصرى	470
1 گرايش علمى	470
2 گرايش ادبى - اجتماعى	471
3 گرايش سياسى انحرافى	472
4 گرايش عقلى افراطى	473
منابع و مأخذ	475
تفسير و هرمنوتيك با نگاهى به آراء آيت‌الله معرفت	477
چكيده	477
مقدمه	478
واكاوى‌هاى معناشناسانه	478
نگاهى به مفهوم لغوى و اصطلاحى هرمنوتيك	479
زمينه‌ها يا گرايش‌هاى هرمنوتيكى	481
1 - گرايش هرمنوتيكى خاص	481
2 - گرايش هرمنوتيكى روش‌شناسانه(عام)	484
هرمنوتيك شلاير ماخر	484
3 - گرايش هرمنوتيكى فلسفى	486
جمع‌بندى و نتيجه‌گيرى	487
منابع و مأخذ	489
بررسى اهميت و كاركرد سياق در انديشه آيت‌الله معرفت	491
چكيده	491
مقدمه	492
تاريخچه و پيشينه سياق	492
تعريف سياق	493
تعريف اصطلاحى	494
تعريف سياق از ديدگاه آيت‌الله معرفت	495
ملاك قرينه بودن سياق	495
اولويت ظهور سياقى يا ظهور وضعى	498
الف - ديدگاه تقدم دلالت وضعى	500
ب - ديدگاه اولويت دلالت سياق بر دلالت وضعى	501
شرائط حجيت سياق	503
سطوح سياق	504
سياق كلمات	504
سياق جمله، آيه و آيات	505
سياق سوره	505
سياق كليت قرآن	506
نقد و بررسى	507
دلايل اختلاف سياق قرآن از ديدگاه آيت‌الله معرفت	508
نتيجه‌گيرى	508
منابع و مأخذ	510
بررسى ديدگاه آيت‌الله معرفت(ره) در تحليل برخورد موسى عليه السلام با هارون عليه السلام بعد از واقعه گوساله‌پرست شدن بنى‌اسرائيل	511
چكيده	511
مقدمه	512
فصل اول: ديدگاه آيت‌الله معرفت(ره)	514
فصل دوم: نكات كليدى تحليل	516
نكته اول: طبيعى بودن غضب حضرت موسى عليه السلام	516
نكته دوم: عقوبت و مجازات بنى‌اسرائيل به خاطر ارتكاب اين عمل	516
نكته سوم: توضيح خواستن از مسؤول در صورت بروز مشكل در حيطه مسؤوليت وى	517
نكته چهارم: سستى هارون عليه السلام در مبارزه با گوساله‌پرستان	517
نكته پنجم: طلب مغفرت موسى عليه السلام براى برادر، دليل سستى وى	517
فصل سوم: بررسى تحليل	517
بررسى نكته اول: طبيعى بودن غضب حضرت موسى عليه السلام	517
بررسى نكته دوم: عقوبت و مجازات بنى‌اسرائيل به‌خاطر ارتكاب اين عمل	518
بررسى نكته سوم: توضيح خواستن از مسؤول در صورت بروز مشكل در حيطه مسؤوليت وى	523
بررسى نكته‌چهارم: سستى هارون عليه السلام در مبارزه با گوساله‌پرستان	525
الف - بررسى مبنايى‌كوتاهى حضرت‌هارون عليه السلام	525
ب - بررسى بنايى‌كوتاهى حضرت‌هارون عليه السلام	526
بررسى نكته‌پنجم: طلب مغفرت حضرت موسى عليه السلام براى برادر، دليل سستى	535
جمع‌بندى و نتيجه‌گيرى	537
منابع و مأخذ	539
بررسى مخاطبان آيه تطهير با تأكيد بر ديدگاه علامه معرفت	541
چكيده	541
مقدمه	542
جمله تطهير و ساختار آيه	543
روايات فراگيرى نسبت به همسران پيامبر	544
بررسى مصداقى روايت مربوط به همسران پيامبر	547
سبب نزول و شأن نزول	549
خاتمه:«إذهاب رجس» و ثبوت پليدى	551
نتيجه‌گيرى	553
منابع و مأخذ	554
نگاهى اجمالى به سير نزول آيات اقتصادى	557
چكيده	557
مقدمه	558
سير نزول آيات قرآن	559
سور مكى	560
سور مدنى	560
الف - جهان‌بينى و نگرش اسلام به عالم طبيعت و انسان	561
ب - مشكلات اخلاقى و اجتماعى اقتصادى	562
ج - مسؤوليت انسان در قبال ديگران	562
د - حرفه‌ها و شغل‌هاى اقتصادى	562
ه - - دولت	562
و - معيارهاى نظام مطلوب اقتصادى	563
ط - احكام اقتصادى خانواده	563
شيوه قرآن در بيان مطالب اقتصادى	564
بهره‌گيرى از سير نزول آيات اقتصادى براى اقتصاد امروز	566
جمع‌بندى و نتيجه‌گيرى	568
منابع و مأخذ	569
تحنث پژوهشى در معناى يك اصطلاح 1	571
چكيده	571
مقدمه	573
نمايه	601

نام کتاب : معرفت قرآنى نویسنده : معرفت، شيخ محمد هادى جلد : 1 صفحه : 617

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست