نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 3 صفحه : 288
پيامبر بوده يا نه؟ فرمود: بلى پيامبرى
مرسل بوده كه خدا او را به سوى قومش روانه كرد. (تا آخر حديث) [1].
اين روايت
دلالت بر اين معنا هم دارد كه همسر عمران نامش حنه بوده و اين نام معروف است: و در
بعضى از روايات آمده كه نامش مرثار بوده، و بحث در اين باره براى ما اهميتى ندارد.
و در تفسير
قمى در ذيل روايت قبلى آمده كه وقتى مريم بحد بلوغ رسيد به محراب رفت، و
پردهاى پيرامون خود افكند، بطورى كه احدى او را نمىديد، و تنها زكريا بر او وارد
مىشد، و وقتى بر او وارد مىگرديد ميوههاى تابستانى را در زمستان، و زمستانى را
در تابستان نزد او مىديد، از او مىپرسيد: اين ميوهها از كجا برايت آماده
شده مىفرمود: از ناحيه خداى تعالى و خداوند به هر كس كه بخواهد روزى
بىشمار مىدهد [2].
و در تفسير
عياشى از امام صادق (ع) روايت شده كه فرمود: (زكريا از پروردگار خود درخواست فرزند
كرد، ملائكه او را به آن سخنان كه در قرآن آمده ندا داد، او دوست داشت بفهمد صدا
از ناحيه خدا است يا نه، خدا به او وحى كرد كه نشانه خدايى بودن آن مژده، اين است
كه سه روز زبانش از سخن بند مىشود، همين كه سه روز فرا رسيد، و نتوانست با احدى
تكلم كند فهميد كه مژده قبلى از ناحيه خدا بوده، چون غير خدا كسى نمىتواند زبان
كسى را بند بياورد، اين است معناى كلام خداى تعالى كه مىفرمايد:(رَبِّ اجْعَلْ لِي آيَةً))[3].
مؤلف: قريب
به اين معنا را قمى هم در تفسير خود روايت كرده، و خواننده محترم توجه فرمود كه
سياق آيات هم از اين توجيه امتناع ندارد، بلكه با آن مىسازد[4].
ليكن بعضى از
مفسرين، به شدت منكر اين روايات شده و مضامين آن را (كه يكى مساله وحى شدن
به عمران است، و ديگرى وجود ميوه غير موسمى در محراب مريم ، و
سوم اين است كه منظور از درخواست نشانى تشخيص بين خدايى و شيطانى بودن صوت
است ) به سختى رد كرده و گفتهاند: هيچ راهى براى اثبات اين امور نيست، نه
خداى سبحان آن را گفته و نه رسول گرامىاش و امورى هم نيست كه عقل راهى به اثبات
آن داشته باشد،