نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 1 صفحه : 62
نمىگذارد آراء خود
را اخذ كنيم، و در نتيجه نابود شويم.[1] و نيز در
معانى از على ع روايت آورده، كه در باره آيه نامبرده فرمود: يعنى خدايا! توفيق
خودت را كه ما تا كنون بوسيله آن تو را اطاعت كرديم، در باره ما ادامه بده، تا در
روزگار آيندهمان نيز هم چنان تو را اطاعت كنيم.[2]*
مؤلف: اين دو روايت دو وجه مختلف در پاسخ از شبهه تحصيل حاصل را بيان مىكند، شبهه
اين بود كه شخص نمازگزار، راه مستقيم را يافته، كه نماز مىگزارد، ديگر معنا ندارد
در نماز خود از خدا هدايت بسوى راه مستقيم را درخواست كند. روايت اولى پاسخ ميدهد
به اينكه: مراتب هدايت در مصداقهاى آن مختلف است، و نمازگزار همه روزه از خدا
ميخواهد از هر مرتبهاى كه هست بمرتبه بالاتر هدايت شود، و روايت دومى پاسخ ميدهد:
كه هر چند مراتب آن در مصاديق مختلف است، و لكن از نظر مفهوم يك حقيقت است، و
نمازگزار نظرى باختلاف مراتب آن ندارد، بلكه تنها نظرش اين است كه اين موهبت را از
من سلب مكن، و هم چنان آن را ادامه بده.
و نيز در
معانى از على ع روايت آورده كه فرمود: صراط مستقيم در دنيا آن راهى است كه
كوتاهتر از غلو، و بلندتر از تقصير، و در مثل فارسى نه شور شود، و نه بى نمك
باشد، بلكه راه ميانه باشد، و در آخرت عبارتست از طريق مؤمنين بسوى بهشت.[3]
[مراد از(الَّذِينَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ)]
باز در معانى
از على ع روايت آورده، كه در معناى جمله (صراط الذين) الخ، فرمود: يعنى بگوئيد:
خدايا ما را به صراط كسانى هدايت فرما، كه بر آنان اين انعام فرمودى كه موفق بدينت
و اطاعتت نمودى، نه اين انعام كه مال و سلامتىشان دادى، چون بسا ميشود كسانى به
نعمت مال و سلامتى متنعم هستند، ولى كافر و يا فاسقند.
آن گاه اضافه
فرمود: كه ايشان آن كسانيند كه خدا در باره آنها فرموده:(وَ مَنْ يُطِعِ
اللَّهَ وَ الرَّسُولَ، فَأُولئِكَ مَعَ الَّذِينَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ،
مِنَ النَّبِيِّينَ، وَ الصِّدِّيقِينَ، وَ الشُّهَداءِ، وَ الصَّالِحِينَ، وَ
حَسُنَ أُولئِكَ رَفِيقاً)[4][5]،
[روايتى از
رسول خدا 6 در باره سوره حمد و فضيلت آن]
و در كتاب
عيون از حضرت رضا ع از پدران بزرگوارش از امير المؤمنين ع روايت آورده كه فرمود:
از رسول خدا 6 شنيدم مىفرمود: خداى تعالى فرموده:
فاتحة الكتاب
را بين خودم و بندهام تقسيم كردم، نصفش از من، و نصفش از بنده من است، و بندهام
هر چه بخواهد باو ميدهم، چون او ميگويد:(بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ
الرَّحِيمِ)، خداى عز و جلش ميگويد: