نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 1 صفحه : 63
بندهام كار خود را
با نام من آغاز كرد، و بر من است اينكه امور او را در آن كار تتميم كنم، و در
احوالش بركت بگذارم، و چون او ميگويد:(الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ)
پروردگار متعالش ميگويد:
بنده من مرا
حمد گفت، و اقرار كرد: كه نعمتهايى كه در اختيار دارد، از ناحيه من است، و
بلاهايى كه به وى نرسيده، باز بلطف و تفضل من است، و من شما فرشتگان را گواه
مىگيرم، كه نعمتهاى دنيايى و آخرتى او را زياده نموده، بلاهاى آخرت را از او دور
كنم، همانطور كه بلاهاى دنيا را از او دور كردم.
و چون او
ميگويد:(الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ) خداى جل جلالش ميگويد: بندهام شهادت
داد: كه من رحمان و رحيم هستم، من نيز شما را شاهد مىگيرم، كه بهره او را از نعمت
و رحمت خود فراوان ساخته، نصيبش را از عطاء خودم جزيل و بسيار مىكنم، و چون او
ميگويد:(مالِكِ يَوْمِ الدِّينِ)، خداى تعالايش
ميگويد: شما شاهد باشيد، همانطور كه بندهام اعتراف كرد به اينكه من مالك روز جزا
هستم، در آن روز كه روز حساب است، حساب او را آسان مىكنم، و حسنات او را قبول
نموده، از گناهانش صرفنظر مىكنم.
و چون او
ميگويد:(إِيَّاكَ نَعْبُدُ)، خداى عز و جلش مىفرمايد: بندهام
راست گفت، و براستى مرا عبادت كرد، و بهمين جهت شما را گواه مىگيرم، در برابر
عبادتش پاداشى دهم، كه هر كس كه در عبادت، راه مخالف او را رفته بحال او رشك برد.
و چون او
ميگويد:(وَ إِيَّاكَ نَسْتَعِينُ)، خداى تعالايش
ميگويد: بندهام از من استعانت جست، و بسوى من پناهنده گشت، من نيز شما را شاهد
مىگيرم، كه او را در امورش اعانت كنم، و در شدايدش بدادش برسم، و در روز
گرفتاريهايش دست او را بگيرم.
و چون او
ميگويد:(اهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقِيمَ)، تا آخر سوره، خداى
عز و جلش ميگويد: همه اينها و آنچه غير اينها درخواست كند بر آورده است، من همه
خواستههايش را استجابت كردم، و آنچه آرزو دارد برآوردم، و از آنچه مىترسد ايمنى
بخشيدم.
[1]* مؤلف: قريب باين
مضمون را مرحوم صدوق در كتاب علل خود از حضرت رضا ع روايت كرده،[2]
و اين روايت همانطور كه ملاحظه مىفرمائيد، سوره فاتحة الكتاب را در نماز تفسير
مىكند، پس اين خود مؤيد گفته قبلى ما است، كه گفتيم: اين سوره كلام خداى سبحان
است، اما به نيابت از طرف بندهاش، و زبان حال بندهاش در مقام عبادت، و اظهار عبوديت
است، كه چگونه خدا را ثناء ميگويد، و چگونه اظهار بندگى مىكند، و بنا بر اين سوره
اصلا براى