انگيزه هاى جبر در مكتب اشاعره

1

1

توحيد در خالقيت يا عموميت قدرت خدا

نخستين تكيه گاه جبر نزد اشاعره مسأله اى است كه از آن گاهى به «توحيد در خالقيت» و احياناً به «عموميت قدرت خدا بر تمام ممكنات» و بار سوم به اين كه «افعال بندگان مخلوق خدا است» تعبير مى كنند و همه اين تعبيرها از يك هدف حكايت مى كند و اگر ما بخواهيم تعبير كوتاه و روشنى را انتخاب كنيم بايد بگوييم كه «در جهان يك خالق (خواه اصيل و خواه تبعى) بيش نيست» و لازمه آن اين است كه آنچه در پهنه هستى پديد مى آيد همگى مخلوق خدا مى باشد خواه آن شىء، فعل انسان باشد و يا غير او، و تنها چيزى كه قدرت خدا بر آن تعلق نمى گيرد، ذات و صفات او است.

اين گروه براى اثبات اين اصل از دو راه وارد شده اند:

الف: راه عقلى

ب: راه نقلى

اينك بيان هر دو راه به ترتيب: