رهبران الهى[1]، رهايى از حكومت هاى جائر و امدادهاى غيبى[2]، از نعمت هاى بزرگ خدا بر مؤمنان قلمداد مى گردد.[3]

4. اتحاد و پراكندگى دو عامل مهم پيروزى و شكست ملتها

قرآن مجيد به اين اصل كلّى آفرينش در آيه ياد شده در زير تصريح مى كند و مى فرمايد:

(وَأَطِيعُوا اللّهَ وَرَسُولَهُ وَلا تَنازَعُوا فَتَفْشَلُوا وَتَذْهَبَ ريحُكُمْ...)(انفال/46).

«پيرو فرمان خدا و رسولش باشيد و راه اختلاف و تنازع پيش نگيريد، چون در اثر تفرقه از هم پاشيده و قدرت و عظمت شما نابود خواهد شد».

در اين زمينه در نهج البلاغه، مطالب بسيار ارزنده و روشنگرى مطرح گرديده است كه نمونه هايى را بازگو مى كنيم:

در خطبه قاصعه به تفصيل درباره تاريخ امتهاى گذشته سخن گفته و عوامل موفقيت و تعالى و شكست و انحطاط آنان را بيان كرده است، و در قسمت44 از آن خطبه چنين آمده است:

«در تاريخ گذشته مؤمنان بينديشيد، ببينيد آنگاه كه اجتماعاتِ آنان به هم پيوسته، و خواسته ها هم آهنگ، و قلب ها آرام و يكسان، و دست ها و