ملازمه اى ميان اراده تكوينى خدا كه كارهاى اختيارى انسان را نيز در برمى گيرد و محبوب بودن كارهاى ناروا و در نتيجه نسبت دادن كارها ى نارا به خدا، وجود ندارد و اينك نمونه هايى از اين روايات:

1. فتح بن يزيد جرجانى مى گويد: به امام(عليه السلام) عرض كردم، كارى كه حضرت عيسى (عليه السلام)انجام داد و براى اثبات نبوت خود به اذن خدا از گل، شكل پرنده ساخت (و در آن روح دميد تا به صورت پرنده واقعى درآمد) و كارى كه سامرى انجام داد و به خاطر مخالفت با موسى و نبوت او گوساله اى را ساخت، هر دو به مشيت و خواست خدا بوده است؟

امام(عليه السلام) در پاسخ فرمود: خدا دو اراده و دو مشيت دارد:

يكى اراده حتمى (ارادة حتم ـ اراده تكوينى) و ديگر اراده عزمى (ارادة عزم ـ اراده تشريعى) او از چيزى نهى مى كند و حال آن كه آن را اراده كرده است، به چيزى امر مى كند در حالى كه آن را نمى خواهد.[1]

2. فضيل بن يسار گويد: از امام صادق(عليه السلام) شنيدم كه مى فرمود:

«شاء وأراد و لم يحب ولم يرض».

«خداوند (برخى از كارها) رااراده كرده ولى آن را دوست نداشته و از آن راضى نيست».

آنگاه فرمود:اراده خدا مانند علم او گسترده است و به همه چيز تعلق دارد ولى عقيده تثليث را دوست ندارد و از كفر كافران راضى نيست.[2]

3. ابوبصير گويد: به امام صادق (عليه السلام) عرض كردم: آيا خدا كفر كافران را