ثالثا،- در برابر ولايت مقيّده- مقام انسان كاملى است كه جانش آيينه تمام‌نماى كمالات حق، و ظهور اسماى حسناى او باشد و در هيچ‌يك از كمالات و صفات حق تعالى احدى بر او پيشى و سبقت نگرفته است.

ولايت، با اين تفسير، منشأ آثار و احكام خاصى است؛ مثلا ولىّ اللّه از نفوذ غيبى بر جهان و انسان برخوردار است و چون در سلسله موجودات، برتر از همه و بر فراز آن‌ها قرار دارد، ناظر به ارواح، نفوس و قلوب است و از اين نظر، نوعى تسلط تكوينى بر جهان دارد كه اين احكام، همه از آثار قرب به حق است.

و بر اين مقام ولايت، نظر دارد آن‌جا كه لسان الغيب مى‌گويد:

و يا:

و يا:

ابعاد ولايت مطلقه نبوى‌

ولايت مطلقه پيامبر اسلام صلّى اللّه عليه و آله و سلّم به آن چه اهل معرفت درباره مقامات معنوى حضرت‌

[1] - مثنوى، دفتر سوم، ص 148.