responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : دين و دولت در انديشه اسلامي نویسنده : سروش، محمد    جلد : 1  صفحه : 238

تا هم رهبرى جامعه در جريان تازه‌ترين رويدادها قرار گيرد و هم بدين وسيله، از اشاعه اخبار بى‌اساس و شايعات جلوگيرى شود. به علاوه، اگر پخش چنين اخبار حسّاسى، حساب شده و در زمان مناسب انجام نگيرد و هر خبر و گزارشى مستقيما و بدون ارزيابى و سنجش به مردم منتقل گردد، مى‌تواند موجب بروز نگرانى‌هايى در جامعه شود:

و اذا جاءهم امر من الامن او الخوف اذاعوا به و لو ردوه الى الرسول والى اولى الامر منهم لعلمه الذين يستنبطونه؛[1] و هنگامى كه خبرى ايمنى‌بخش يا ترسناك به آن‌ها برسد، فوران آن‌را پخش مى‌كنند، درحالى‌كه اگر آن‌را به پيامبر و او لو الامر خويش ارجاع دهند، اهل تحليل و بررسى، حقيقت مطلب را تشخيص خواهند داد.

در اين آيه از ارجاع اين امور به خداوند، سخن به ميان نيامده، و فقط از مسلمانان خواسته شده است كه چنين مسائلى را با پيامبر و اولى الامر در ميان بگذارند، درحالى‌كه در موارد اختلاف، مسلمانان مأمورند كه واقعه را به خداوند و پيامبر ارجاع دهند:

فان تنازعتم فى شى‌ء فردوه الى الله و الرسول.[2] رمز اين تفاوت آن است كه در اختلافات، نياز به «قانون» و «حكم شرعى» است، و اين قانون و حكم از مبدء وحى سرچشمه مى‌گيرد و از سوى خداوند تشريع شده است، درحالى‌كه در بررسى اخبار و شايعات، كار حاكم اسلامى، صرفا موضوع‌شناسى و ارزيابى گزارشات است و او است كه با تحليل دقيق خود بايد نسبت به صحت و سقم اخبار نظر دهد.[3] پس اين آيه نيز صراحت دارد كه پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم صرفا ابلاغ‌كننده احكام الهى و پيام‌رسان قانون خدا نيست، بلكه علاوه بر كارشناسى احكام، مسئوليت كارشناسى موضوعات، حوادث و رخدادهاى سياسى- اجتماعى نيز بر عهده او است و همان‌گونه‌


[1] - نساء( 4) آيه 83.

[2] - همان، آيه 59.

[3] - محمد حسين طباطبائى، الميزان، ج 5، آيه 22.

نام کتاب : دين و دولت در انديشه اسلامي نویسنده : سروش، محمد    جلد : 1  صفحه : 238
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست