نام کتاب : دين و دولت در انديشه اسلامي نویسنده : سروش، محمد جلد : 1 صفحه : 237
با توجه به جنبه اوّل، اطاعت از خدا و با
توجه به جنبه دوم، اطاعت از پيامبر است.
علامه طباطبائى، در اينجا نيز تأكيد مىكند كه:
براساس اين آيه، اطاعت از پيامبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم در
زمينه دستوراتى كه براى اداره جامعه اسلامى و از موضع ولايت و حكومت صادر مىكند،
لازم است.[1] قابل توجه
است كه در برخى آيات، به جاى «اطيعوا الله و اطيعوا
الرسول»، دستور «اقيموا الصلوة و اتوا الزكوة و
اطيعوا الرسول»[2] داده شده است، كه از آن استفاده مىشود اطعات خدا به معناى انجام
تكاليف الهى، مانند نماز و روزه است، و فراتر از اين تكاليف، تكليف ديگرى نيز به
عنوان اطاعت از پيامبر وجود دارد.
حضرت امام خمينى دراينباره مىگويند:
اطاعت از اوامر خداى تعالى، غير از اطاعت از رسول اكرم صلّى اللّه
عليه و آله و سلّم است. كليه عباديّات و غير عباديّات- احكام شرع الهى- اوامر
خداوند است، و رسول خدا در باب نماز، هيچ امرى ندارد و اگر مردم را به نماز
وامىدارد تأييد و اجراى حكم خداست، ما هم كه نماز مىخوانيم، اطاعت امر خدا را
مىكنيم. اطاعت از رسول اكرم، غير از «اطاعة الله» است.
اوامر رسول اكرم آن است كه از خود آن حضرت صادر مىشود و امر حكومتى
مىباشد؛ مثلا از سپاه اسامه پيروى كنيد، مالياتها را از كجا جمع كنيد و ...
اينها اوامر رسول اكرم است. خداوند ما را الزام كرده كه از حضرت رسول اطاعت كنيم
... البته از باب اينكه خداى تعالى فرمان داده كه از رسول و او لو الامر پيروى
كنيم، اطاعت از آنان، در حقيقت اطاعت از خدا هم مىباشد.[3]
لزوم ارائه اطلاعات و گزارشات به پيامبر
قرآن مسلمانان را موظف مىداند كه اطلاعات و اخبار خود را- به ويژه
در شرايط حسّاس جنگ، قبل از انتشار در بين مردم- به پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و
آله و سلّم ارائه نمايند