نام کتاب : دين و دولت در انديشه اسلامي نویسنده : سروش، محمد جلد : 1 صفحه : 226
ملغا اعلام مىدارد.
بر طبق اين آيه، درصورتىكه رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم
بين مسلمانان حضور دارد، پيمانهاى مسلمين با ملل ديگر، با امضاى پيامبر ارزش و
اعتبار دارد؛ چه اينكه در مواردى كه اين پيمانها لغو مىشود، فقط شخص آن حضرت
مىتواند به اين كار اقدام نمايد.
او علاوه بر آن كه بيانكننده شريعت و بازگوكننده قانون الهى است،
تجسّم اراده امّت است، و چون قراردادهاى بين المللى، با امضاى رهبران سياسى ملتها
منعقد مىگردد، و يا از سوى آنان لغو مىشود، چنين كارى مانند ديگر شئون رهبرى، بر
عهده رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم مىباشد.
7- و ان جنحوا للسّلم فاجنح لها؛[1]
اگر ايشان به صلح تمايل داشتند، تو نيز آنرا بپذير.
همانگونه كه تصميم به جنگ، از سوى پيامبر گرفته مىشود و مسلمانان
نمىتوانند از سوى خود، بدان اقدام كنند، تصميم به ترك مخاصمه و قبول صلح نيز از
اختيارات و مسئوليتهاى فرماندهى عالى سپاه اسلام است. ازاينرو، خداوند در اين
امر خطير، شخص حضرت را مخاطب قرار داده و به او دستور مىدهد: «فاجنح لها».
8- انا انزلنا اليك الكتاب بالحق لتحكم بين الناس بما اريك الله؛[2] ما قرآنرا به حق بر تو فرو فرستاديم تا در بين مردم براساس آنچه
كه خداوند به تو ياد داده است، فرمان دهى.
«حكم» در تعبيرات قرآن و سنت، همانگونه كه «حكم قضايى» را- كه از
سوى قاضى صادر مىشود- دربر مىگيرد، شامل «حكم ولايى و حكومتى» نيز- كه از سوى
حاكمان و فرمانروايان صادر مىگردد- مىشود. لذا فرمان خداوند به اينكه:
«و اذا حكمتم بين الناس ان تحكموا بالعدل؛[3] در بين مردم به عدالت حكم كنيد. چنين