به پيامبر اسلام، عكس آن ثابت است و آن حضرت در تمام شئون حكومت دخالت داشته‌اند. لذا براى پيروان آيين اسلام، با توجه به اصل «تأسّى» يگانگى و انطباق دين و دولت، يك اصل مطلوب، تلقى مى‌شود؛ زيرا قرآن كريم، رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم را به عنوان «اسوه حسنه» به مسلمانان معرفى مى‌كند و مى‌فرمايد:

لقد كان لكم فى رسول الله اسوة حسنة.[1] پس با قبول اسلام، همان چيزى كه حالت استثنايى و خصوصى، نام گرفته است، الگو و نمونه به حساب مى‌آيد، و اگر رويه ديگرى در انبياى گذشته رواج داشته، و در عصر آنان تفكيك و جدايى- با توجه به شرايط خاص هر كدام- قابل قبول بوده، و خداوند مسئوليتى درباره فرماندهى و رهبرى سياسى بر عهده آنان نگذارده است اما در دوران اسلامى و عصر نبوى، چنين تفكيكى وجود نداشته و به اقتضاى سيره نبوى، مطلوب نيست.

ولى در بررسى توجيه دوم، كه استناد به آيات فراوانى نموده و در قالب مستدل‌ترى ارائه شده، بايد مسئله را از نظر منطق قرآن تحليل نماييم و براساس آن، به داورى و ميزان صحت و سقم آن بپردازيم.

براى به دست آوردن منطق قرآن كريم، درباره نقش پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم در دولت اسلامى، سؤال‌هاى زير را مى‌توان مطرح كرد:

1- قرآن كريم، پيامبر اسلام را به چه عنوانى معرفى مى‌كند؟

2- قرآن كريم، چه وظايفى را بر عهده رسول خدا مى‌گذارد؟

3- قرآن كريم، چه اموال و دارايى‌هايى را از آن پيامبر مى‌داند؟

4- قرآن كريم، چه وظايفى را براى مردم، در مقابل حضرت برمى‌شمارد؟

1- قرآن و رهبرى سياسى پيامبر

قرآن كريم، پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم را به عنوان فردى كه براى دخالت در زندگى مردم‌

[1] - احزاب( 33) آيه 21.