حال، آنها را به دو بخش تقسيم مى‌كند: لذّت‌هاى حسّى- كه از دو منبع لذّت‌هاى بدنى و لذّت‌هاى بالاتر سرچشمه مى‌گيرند- و لذّت‌هاى غيرحسّى- كه مسرّت‌بخش اند-. از اين جهت، كه وى لذّت را منحصر در لذّت‌هاى مادّى نمى‌داند، به ديدگاه اسلام نزديك است. اين مطلب در فصل پنجم (در بحث شروط شادى و هيجان) بيان گرديد. همان گونه كه گذشت، اين بخش از ديدگاه اسلام، زندگى با نشاط نام دارد و نشاط از راه لذّت‌ها حاصل مى‌شود و لذّت‌ها همه‌جانبه اند و لذّت‌هاى مادى و معنوى را شامل مى‌شوند. به نظر مى‌رسد سليگمن با استفاده از مطالعات پيشين و با رويكرد به مسائل معنوى، مفهوم هيجانات را توسعه داده و اين مفهوم توسعه يافته را يكى از اجزاى شادكامى قرار داده است.

ثالثاً از نظر سليگمن، زندگى مشتاقانه نيز عبارت است از به كارگيرى فضيلت‌ها و توانمندى‌هاى ذاتى و غرقه شدن در آن. همان گونه كه گذشت، بررسى‌هاى پترسون نشان مى‌دهد كه در نقاط مختلف جهان، برخى از فضيلت‌ها هستند كه موجب افزايش خشنودى از زندگى مى‌شوند. به نظر مى‌رسد كه اين جزء از نظريه سليگمن، بر خلاف نظريه استعداد ژنتيكى، براى فعّاليت فرد نيز سهم قابل توجّهى قائل است و از اين نظر، با نظريه فرايند و فعّاليت، نزديك و همسو باشد. همچنين از آن جا كه بر خلاف ديدگاه‌هاى عينى‌گرا، براى فضيلت‌هاى اخلاقى، نقشى در شادكامى قائل است، با نظريه بهزيستى روانى، همسوست. به نظر مى‌رسد كه مجموعه مطالعات پيشين، سليگمن را بر آن داشته تا بخشى را براى فضيلت‌ها در نظر بگيرد.

امّا به لحاظ مطالعات اسلامى، نقش فضيلت‌ها امرى مسلّم و قطعى است. شايد الگوى آن به اين شكل كه از يك سو در كنار هيجانات و از سوى ديگر، در كنار معنادارى قرار گيرد، نباشد. بر اساس الگويى كه در بخش مطالعات اسلامى بيان شد، فضيلت‌هاى اخلاقى در دو بخش نشاط و رضامندى پخش هستند. در الگوى اسلامى شادكامى، بخشى مربوط به نشاط است و بخشى مربوط به رضامندى، و شكل سالم و كامل هر دو، وقتى صورت مى‌گيرد كه با فضيلت‌هاى اخلاقى مربوط به خود تنظيم شده باشد. براى نمونه، در حوزه لذّت، به فضيلت «عفّت» نياز داريم تا آن را از لذّت‌هاى ويرانگر جدا سازد و به فضيلت «دورانديشى يا حزم» نياز داريم تا بر اساس پيش‌بينى آينده، لذّت‌هاى مفيد را از نامفيد تشخيص دهد و شادكامى پايدار را تأمين نمايد. در عين حال، به فضيلت «تقوا» نيازمنديم تا قدرت مهار نفس و پرهيز از لذّت‌هاى ويرانگر را به وى بدهد و به فضيلت «صبر» نيز نياز داريم تا دشوارى ترك لذّت‌هاى ويرانگر را بر خود هموار سازد.

اساساً رضامندى، فضيلتى است كه در ادبيات اخلاقى و عرفانى از آن به عنوان «مقام رضا» ياد مى‌شود و اين خود، از سويى به شكر و صبر تقسيم مى‌شود- كه هر دو فضيلت اخلاقى اند- و از سوى ديگر، به رغبت به طاعت و كراهت از معصيت تقسيم مى‌شود- كه اينها نيز از فضيلت‌هاى‌