...

(نمودار 11- 3) نمودار عوامل شادكامى در ابعاد مختلف زندگى‌

تا كنون، ساختار شادكامى را مشخص ساختيم. آنچه باقى مى‌ماند، مبانى و عوامل آن است كه در ادامه به بررسى آن مى‌پردازيم.

ب- پايه نظرى‌

در يك جمله مى‌توان گفت كه شادكامى، مبتنى بر «واقعيت‌هاى توحيدى» است (مبانى) كه اگر شناخته شوند و فرد خود را با آنها تنظيم كند (عوامل)، به شادكامى دست مى‌يابد. در توضيح و تبيين اين عبارت بايد گفت كه نظام هستى به معناى عام آن، واقعيت‌هايى دارد كه از توحيد سرچشمه مى‌گيرد و به همين جهت، آنها را «واقعيت‌هاى توحيدى» ناميديم. اين واقعيت‌ها، مجموعه مبانى‌اى را تشكيل مى‌دهند كه چون همه آنها بر محور توحيد مى‌چرخند، مى‌توان «مبانى توحيدى» نيز نام نهاد. مبانى توحيدى، چهار گونه اند كه عبارت اند از: خداشناختى؛ جهان‌شناختى؛ انسان‌شناختى؛ دين‌شناختى. علّت چهارگونه بودن مبانى نيز آن است كه شادكامى، مربوط به «انسان» است. انسان در محيطى به نام «جهان» زندگى مى‌كند و برنامه‌اى به نام «دين» دارد. هر كدام از اين سه ضلع، ويژگى‌هايى دارند كه بدون در نظر گرفتن آنها، نمى‌توان به شادكامى دست يافت. تا ويژگى‌هاى جهان به عنوان محيط زندگى انسان و ظرف تحقّق شادكامى-، ويژگى‌هاى انسان- به عنوان موجودى كه شادكامى او مورد بحث قرار مى‌گيرد، و ويژگى‌هاى دين- به عنوان برنامه زندگى انسان-، شناخته نشوند، تحقّق شادكامى، ناممكن است. جالب اين‌