همچنين مترجمان و مفسّران ايرانى قرآن كريم، براى شقاوت، معادل‌هايى همچون: بدفرجامى، بدبختى، ناكامى، تلخكامى و ناكاميابى را به كار برده‌اند.[123]

نتيجه‌گيرى‌

از مجموع آنچه گذشت، مى‌توان نتيجه گرفت كه چند واژه كليدى را در معناى سعادت بايد در نظر گرفت: «خير»، «سرور»، «يمن» و «معاونت». با توجّه به معنا و جايگاه هر كدام از اين كليدواژه‌ها مى‌توان گفت كه سعادت، به معناى هر چيزى است كه تركيبى از خير، سرور و يمن را، و يا معاونت در رسيدن به آن را داشته باشد كه در برابر شدّت و سختى‌هاى آسيب‌زا و رنج‌آور است.

خير+ سرور+ يمن/ سعادت يا: معاونت در كسب «خير+ سرور+ يمن»/ سعادت‌

خير، عبارت است از: «هر امر مثبت و خوبى كه انسان‌ها بدان تمايل دارند».[124] يمن نيز عبارت است از بركت و معناى اصلى بركت، «پايدارى و دوام» است.[125] حال اگر اين تعاريف را به جاى آن فرمول بگذاريم، مى‌توان گفت كه سعادت، عبارت است از: «هر امر مثبتِ رغبت‌آورى كه پايدار و سرورآور باشد».

سه. تحليل معناى سعادت‌

بر اساس اين تعريف، سعادت، سه پايه اساسى دارد كه هر كدام مربوط به يك بُعد خاص هستند كه در ادامه، به بررسى آنها مى‌پردازيم.

- به لحاظ ماهيت‌: در واقع، از امور خوب و مثبتى است كه هيچ شرّ و بدى‌اى در آنها نيست و براى انسان‌ها رغبت‌آور است. هيچ انسانى نيست كه سعادت را در شرّ و بدى بداند. تفاوت موجود در مكتب‌ها، در تعريف خير و تعيين مصداق آن است. لذا شناخت خير، از مسائل مهم در اين بحث است. بايد دانست كه خير بودن پيش‌آمدها بر اساس تعريف افراد و مكاتب، تعيين نمى‌شود. خير بودن و شر بودن هر اتّفاقى، واقعيتى است كه بر اساس نظام توحيدى توسط خداوند براى هر كدام از آنها تعيين شده است و تنها كار بشر، آن است كه بايد آنها را شناسايى كند و بر اساس آن، برنامه زندگى و كنش‌ها و واكنش‌هاى خود را تنظيم نمايد.

- به لحاظ زمان: پايدار و بادوام است، نه لحظه‌اى و مقطعى. مقياس زمان را نيز بايد كلّ حيات انسان قرار داد. سعادت بايد امنيت زمانى داشته باشد. اگر مسئله‌اى، خوب ارزيابى شود و

[123]. ر. ك: فرهنگ‌نامه قرآنى، ج 2 ص 123( ذيل« شقى»).

[124]. ر. ك: العين؛ معجم مقاييس اللغة؛ لسان العرب؛ مجمع البحرين؛ مفردات الفاظ القرآن، ماده« خير».

[125]. ر. ك: همان، ماده« يمن».