جوخى رفت و از آنجا هم به ياران خود كه در نهروان [ 268 ] بودند پيوست ، كسانى از مردم بصره هم كه با آنان هم عقيده بودند بايشان پيوستند ، بصريها پانصد مرد بودند .
جنگ خوارج :
در آن هنگام عبد الله بن عباس حاكم بصره بود و چون خبر خروج خوارج بصره را شنيد ابو الاسود ديلى را [ 269 ] همراه هزار سوار به تعقيب ايشان فرستاد و او در محل پل شوشتر بانان رسيد ، شب فرارسيد و خوارج از چنگ او گريختند ، خوارج بصره در طول راه هر كس را كه مىديدند باو مىگفتند درباره حكمين چه مىگويى ؟ اگر از آن دو تبرى مىجست رهايش مىكردند و گر نه او را مىكشتند ، و همچنان به راه خود ادامه دادند و چون كنار دجله رسيدند در ناحيه صريفين [ 270 ] از دجله گذشتند و خود را به نهروان رساندند .
على ( ع ) براى ايشان چنين نوشت .
« بسم الله الرحمن الرحيم ، از بنده خدا على امير مؤمنان به عبد الله بن وهب راسبى و يزيد بن حصين و كسانى كه نزد ايشانند ، سلام بر شما ، همانا دو مردى كه به داورى آنان رضايت داده بوديم با كتاب خدا مخالفت كردند و بدون راهنمايى از سوى خداوند از هواى نفس خود پيروى كردند و چون به سنت پيامبر ( ص ) و به حكم قرآن عمل نكردند ما از حكم آنان تبرى جستيم و ما همچنان بر حال اول خود هستيم ، خدايتان رحمت كناد پيش من آييد كه ما براى جنگ با دشمن خود و دشمن شما حركت مىكنيم تا آن كه خداوند ميان ما و ايشان حكم فرمايد كه او بهترين حكمكنندگان است » .
چون نامه على ( ع ) بايشان رسيد براى آن حضرت چنين نوشتند .
« اما بعد تو براى خداوند خشمگين نشدى بلكه براى خودت خشمگين شدى اكنون اگر خودت گواهى دهى كه در ارجاع كار به داوران كافر شده اى و

268 - شهرى در چهار فرسنگى بغداد و دجله است ، ر . ك ، ص 345 ترجمه تقويم البلدان ( م ) . 269 - ظالم بن عمرو دئلى و به تلفظ برخى از اعراب ديلى كه بيشتر به كنيه اش ( ابو الاسود ) معروف است ، در سال 69 هجرى در طاعون بصره درگذشت ، ر . ك ، مقاله فوك در دانشنامه ايران و اسلام ص 940 . ( م ) 270 - نام دو دهكده از دهكده هاى بزرگ عراق است ر . ك ، معجم البلدان ص 352 ج 5 چاپ مصر . ( م )