ذ. اشتباه در به كارگيرى اسامى داروها

از خصوصيات اين ترجمه آن است كه سعى شده در ترجمه اسامى داروها از نام‌هاى رايج و شناخته شده نزد طبيبان و مندرج در كتاب‌هاى مفردات دارويى استفاده شود و از استعمال نام‌هاى ناآشنا و يا جعل و تصرف در آنها خوددارى گردد و در اين خصوص نيز مانند اصطلاحات طبى كه قبلًا درباره آن توضيح داده شد، لزومى ندارد كه ما در نام دارو تصرف كنيم و آن را ترجمه كنيم؛ مثلًا وقتى لفظ «صبر» نزد همگان از طبيب تا

عامى شناخته شده است، چه ضرورت دارد كه آن را به «آلوا» ترجمه كنيم، كه نام انگليسى آن مى باشد.

ما در خصوص نام داروها از كتاب «مفردات قانون» و قرابادين آن (كتاب پنجم) و ديگر كتاب‌هاى ادويه مانند مخزن الادويه استفاده كرده ايم. اهميت اين موضوع از آنجا ناشى مى شود كه قانون در طب كتابى منبع و مرجع مى باشد و هرگونه تغيير و اشتباه در آن خود باعث اشتباه در تحقيقات بعدى مى گردد و چه بسا باعث سردرگمى و تأثيرگذارى در فرهنگ نويسان دارويى شود و شايد يكى از دلايل تعدد اسامى داروها و اختلاف در مصاديق آنها همين دخل و تصرفات بى‌رويه در پاره اى از كتب باشد و متأسفانه در اين مورد نيز در ترجمه موجود از قانون، اشكالات زيادى ديده مى شود، كه علاوه بر تصرف در نام دارو در برخى موارد، اشتباه در تعيين مصداق نيز رخ داده است كه جاى تأمل فراوان دارد. به چند مورد از آن اشاره مى كنيم:

110. صفحه 414: در كتاب كليات در تدبير مشايخ لفظ «بسفايج» كه نامى معروف نزد اطبّا مى باشد به بسپايك تغيير داده شده، يا در همان صفحه «المرّى» يك جا آبكامه ترجمه شده كه درست است و در سطرهاى بعدى به مر ترجمه شده در همان صفحه قثاء (خيارزه- خيار متعارف) به خيارچنبر ترجمه شده است.

111. صفحه 415: در دو جا «قرطم» كه تخم كافشه است به هرطمان (جو دو سر) ترجمه شده، و در همان صفحه دو داروى تركيبى «اثاناسيا و امروسيا» كه از داروهاى‌