نام کتاب : مبانى تشريع اسلامى(3) نویسنده : مدرسى، سيد محمد تقى جلد : 1 صفحه : 100
«اين پژوهش درك ما را از انديشه آمريكائى گسترش مىدهد»
[1].
نقطه آغاز در تفكّر پيرى ديدگاه او پيرامون محور «فلسفه» است كه او
اين محور را زندگى مىداند. به نظر او فلسفه- حتّى در بيشتر نقاط فنّى كه به فلسفه
اختصاص دارد- در زندگى غوطهور است و وابستگى بسيارى بدان دارد و اين وابستگى تا
بدان جاست كه با برآوردن نيازها و حل مشكلات عملى باز هم نمىتوان اين دو را از هم
جدا كرد [2].
به نظر او: «نوع فلسفه در پرتو انگيزه پرداختن بدان مرزبندى مىشود
خواه اين انگيزه دين باشد كه آرمان گرايى از آن بيرون مىآيد و يا علم باشد كه
پوزيتيويسم و ناتوراليسم از آن بر مىخيزد» [3].
اين ديدگاه نزد پيرى اساس يورشهاى اوست عليه فلسفه پراگماتيسم و
پوزيتيويسم مادّى و نيز آرمان گرايىاى كه پيرى فلسفههاى دينى را در محدوده آن
مىداند، او به بزرگترين حمله عليه آنها برخاسته است.
از نظر پيرى، آرمان گرايى، همان مكتبى است كه به «انديشه» اولويت
مىدهد، و به پيشينگى بينش ادراكى عقيده دارد، و اينكه پديدهها در وجود خود بر
«شناخت» استوارند [4].
پيرى ميان «ايدهآليسم و معنويت» تطابق برقرار مىكند و ما بزودى
ميزان خطاى او را دراين پيرامون و نيز در برخى پايههاى فلسفى او، روشن خواهيم
كرد، در حالى كه رياليسم نوين در زمينه «شناخت» بر دو بنياد (استقلال و خطا)
استوار است، پس موضوعات بيرونى از انسانى كه آنها را درك مىكند مستقل هستند و
«شناخت» اين موضوعات را نمىآفريند و اين برعكس ايدهآليسم كه معتقد است
[1] - القيم فى الواقعية الجديدة عند رالف بارتون بيرى (به زبان
عربى)، نوشته دكتر احمد عبدالحليم عطيه (1989 م)، ص 5.