آستانه شیخ جمیل

ابو محمد شیخ جمیل بن دراج نخعی کوفی، از رجال بزرگ شیعه و شاگرد نزدیک زرارة بن اعین، و از یاران و اصحاب امام صادق و امام کاظم علیهماالسلام است. او از اصحاب اجماع یعنی از افراد انگشت شماری است که تمام بزرگان شیعه اتفاق نظر دارند که هر چه را آنها صحیح بدانند صحیح خواهد بود و همگی آنها را تصدیق می کنند و همگان به فقه و فقاهت آنها اقرار می کنند، و شش بزرگوار از آنها را از اصحاب امام صادق علیه السلام نام می برند، اولین اسمی که به چشم می خورد نام جمیل بن دراج است و برخی را عقیده بر این است که شیخ جمیل از بین آن شش نفر از همه فقیه تر است. [1] . رجالی معروف، مرحوم نجاشی، از ابن فضال نقل می کند که گفت: «ابو محمد بزرگ ما و آبروی طائفه ی شیعه مردی موثق است و برادرش نوح بن دراج قاضی نیز از یاوران ما بود که عقیده ی خویش را مخفی می کرد.» [2] .
از ابن ابی عمیر نقل شده که گفت: «به جمیل بن دراج گفتم: محضر تو چه زیبا و مجلس تو چقدر باصفاست؟! جواب داد: خدا را قسم که ما پیش زرارة بن اعین چیزی نبودیم مگر چون طفلان ابجد خوانی که دور معلم جمع می شوند.» [3] . شیخ جمیل و فقیه فروتن، براستی که شیخ جمیل شیعه بود و ذکر خیرش بیشتر از آن است که در این مختصر بگنجد، چه روایتهای درخشانی که در طول سجود او، و اخلاص او نسبت به آل پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم قناعت و عزت و زهد او، و الطاف امام صادق علیه السلام نسبت به او، و رنجها و سختی هایی که او در راه عقیده پاک خویش کشید و... و... نقل شده است. شیخ جمیل شیعه، در سرزمین «دجیل «از توابع سامرا، در روستای «سمیکه» اقامت داشت و همانجا نیز سرای خاکی را بدرود گفت و امروزه قبرش در قریه ای به نام «طارمیه» نزدیک «سمیکه» ، در ساحل دجله، معروف و مشهور است. بر روی قبرش گنبدی است که از روزگاران قدیم به جا مانده و دارای حرمی است کوچک که با صفا و سادگی مطاف مردان است و مردم از اطراف و اکناف به زیارتش می شتابند. [4] .