وقف یا صدقه‌

کلینی با سند خود از علی بن سلیمان نقل می‌کند که گفت:
به امام هادی علیه‌السلام نوشتم: فدایت شوم! من فرزندی ندارم، و زمین‌های زراعتی دارم که از پدر به ارث برده‌ام یا بعضی را خریده‌ام، و از حوادث روزگار ایمن نیستم، فدایت شوم! چه مصلحت می‌بینی؟ آیا برخی را وقف فقراء شیعه و مستضعفین کنم، یا آن را بفروشم، و در حیات خود پولش را صدقه بدهم؟ زیرا نگرانم که پس از من به وقف عمل نشود، و اگر در حیاتم آن را وقف کردم، آیا تا زنده هستم می‌توانم از آن استفاده کنم یا نه؟ امام علیه‌السلام در پاسخ نوشت: از مضمون نامه‌ات آگاه شدم، [اگر وقف کنی،] نمی‌توانی از مال وقفی استفاده کنی، اگر از آن‌ها استفاده می‌کنی، و ورثه داری وقف، نافذ نخواهد بود، بنابراین آن‌ها را بفروش، و مقداری از پولش را [در حیات خود] صدقه بده، و اگر هم وقف کردی مقداری از آن‌ها را برای گذران زندگیت نگهدار، مثل آنچه امیرمؤمنان علیه‌السلام عمل کرد.
و روی أیضا:
عن محمد بن جعفر الرزاز، عن محمد بن عیسی، عن علی بن سلیمان، قال: کتبت الیه - یعنی أباالحسن علیه‌السلام -: جعلت فداک، لیس لی ولد، ولی ضیاع ورثتها من أبی، و بعضها استفدتها و لا آمن الحدثان، فان لم یکن لی ولد و حدث بی حدث، فما تری جعلت فداک، لی، أن أوقف بعضها علی فقراء اخوانی و المستضعفین، أو أبیعها و أتصدق بثمنها فی حیاتی علیهم، فانی أتخوف أن لا ینفذ الوقف بعد موتی، فان أوقفتها فی حیاتی فلی أن آکل منها أیام حیاتی، أم لا؟ فکتب علیه‌السلام: فهمت کتابک فی أمر ضیاعک، و لیس لک أن تأکل منها من الصدقة، فان أنت أکلت منها لم ینفذ ان کان لک ورثة، فبع و تصدق ببعض ثمنها فی حیاتک، و ا ن تصدقت أمسکت لنفسک ما یقوتک، مثل ما صنع أمیرالمؤمنین علیه‌السلام [1] .