وصیت

صدوق با سند خود از حسن بن راشد نقل می‌کند که گفت:
از امام هادی علیه‌السلام پرسیدم، شخصی به ثلث مال خود پس از مرگش وصیت کرده، و گفته است: پس از مرگم ثلث مال مرا میان غلامان و کنیزانم تقسیم کنید، پدر او نیز غلامانی دارد، آیا غلامان پدر در وصیت او داخل‌اند یا نه؟
امام علیه‌السلام در پاسخ نوشت: داخل نیستند.
کلینی با سند خود از حسین بن مالک نقل می‌کند که گفت: مردی از دنیا رفته است، از وقتی زنده بود، چون فرزندی نداشت، هر چه داشته، برای شما وصیت کرده، سپس بچه‌دار شده است، همه دارایی او سه هزار درهم است، و [چون وصیتش در ثلث نافذ است] هزار درهم آن را خدمت شما فرستادم، فدایت شوم! چنانچه مصلحت بدانی نظر خود را نسبت به دو سوم مال او بیان فرما تا به آن عمل کنم. امام علیه‌السلام در پاسخ نوشت: آن را در اختیار ورثه او بگذار.
کلینی با سند خود از حسن بن راشد نقل می‌کند که گفت: در مدینه از امام هادی علیه‌السلام پرسیدم: مردی وصیت کرده که مالش را در سبیل الله مصرف کنند؟ امام علیه‌السلام فرمود: سبیل الله، شیعیان ما هستند.
طوسی از محمد بن علی بن محبوب نقل می‌کند که گفت:
کسی به امام هادی علیه‌السلام نوشت: مردی ثلث مال خود را برای غلامان خود، و غلامان پدرش وصیت کرده است، ولی آن، به همه نمی‌رسد؟ امام علیه‌السلام فرمود: آن را به غلامان خودش بدهند، غلامان پدرش حذف می‌شوند.
کلینی با سند خود از ابوعلی بن راشد نقل می‌کند که گفت:
به امام هادی علیه‌السلام عرض کردم: فدایت شوم! چیزی [یا پولی] را نزد ما می‌آورند، و می‌گویند: این مال امام جواد علیه‌السلام است که نزد ما بوده، با آن چه کنیم؟ امام علیه‌السلام فرمود: آنچه به سبب امامت برای امام جواد علیه‌السلام باشد، به من می‌رسد، و غیر آن، مال ارثی شخص امام علیه‌السلام خواهد بود که طبق کتاب خدا و سنت پیامبرش میان ورثه تقسیم می‌شود.
قال الصدوق:
روی محمد بن عیسی العبیدی، عن الحسن بن راشد، قال: سألت العسکری علیه‌السلام [1] عن رجل أوصی بثلثه بعد موته، فقال، ثلثی بعد موتی بین موالی و موالیاتی، و لأبیه موال، یدخلون موالی أبیه فی وصیته بما یسمون موالیه، أم لا یدخلون؟ فکتب علیه‌السلام: لا یدخلون [2] .
روی الکلینی: عن محمد بن یحیی، عن محمد بن أحمد، عن الحسین بن مالک، قال: کتبت الیه رجل مات وجعل کل شی‌ء له فی حیاته لک و لم یکن له ولد، ثم انه أصاب بعد ذلک ولدا و مبلغ ماله ثلاثة آلاف درهم و قد بعثت الیک بألف درهم، فان رأیت جعلنی الله فداک، أن تعلمنی فیه رأیک لأعمل به.
فکتب: أطلق لهم [3] .
و روی أیضا: عن محمد بن جعفر الرزاز، عن محمد بن عیسی و محمد بن یحیی، عن محمد بن أحمد، عن محمد بن عیسی بن عبید، عن الحسن بن راشد، قال: سألت العسکری علیه‌السلام بالمدینة عن رجل أوصی بمال فی سبیل الله؟ فقال: سبیل الله شیعتنا [4] .
روی الطوسی: عن محمد بن علی بن محبوب قال: کتب رجل الی الفقیه علیه‌السلام رجل أوصی لموالیه و موالی أبیه بثلث ماله، فلم یبلغ ذلک.
قال: المال لموالیه، و سقط موالی أبیه [5] .
روی الکلینی: عن محمد بن یحیی، عن محمد بن أحمد، عن محمد بن عیسی، عن أبی‌علی بن راشد، عن صاحب العسکر علیه‌السلام قال: قلت له: جعلت فداک، نؤتی بالشی‌ء، فیقال: هذا ما کان لأبی‌جعفر علیه‌السلام عندنا، فکیف نصنع؟
فقال: ما کان لأبی‌جعفر علیه‌السلام بسبب الامامة فهو لی، و ما کان غیر ذلک فهو میراث علی کتاب الله و سنة نبیه صلی الله علیه و آله [6] .