1- اضافه بيانيّه.

2- اضافه ظرفيّه.

3- اضافه لاميّه.

اضافه بيانيّه: آنستكه مضاف اليه جنس مضاف را بيان كند و علامتش آنستكه مى‌توان مضاف را مبتدا و مضاف اليه را خبرش قرار داد مانند:

خاتم فضّه كه صحيح است بگوئيم: خام فضّه.

در اينقسم از اضافه معنويّه بين مضاف و مضاف اليه « من » بيانيه مقدّر است.

اضافه ظرفيّه: آنستكه مضاف اليه ظرف براى مضاف باشد و بين آندو كلمه « فى » مقدّر است مانند: يوم الجمعه.

اضافه لاميّه: آنستكه مضاف اليه نه مبيّن جنس مضاف بوده و نه ظرف براى آن باشد و بين آندو كلمه « لام » مقدّر است اعم از آنكه معنا داشته باشد همچون: رأيت يد زيد يعنى يد لزيد.

يا معنا نداشته باشد مانند: قمت عند زيد كه « لام » بين آندو معنائى ندارد ولى معذلك مقدّر است.

عامل در مضاف اليه‌

در اضافه لفظيّه عامل در مضاف اليه نفس مضاف است و در آن اختلافى بين ادباء نمى‌باشد ولى در اضافه معنويّه سه قول است:

1- آنكه عامل در مضاف اليه، مضاف مى‌باشد چنانچه رأى سيبويه چنين است.

2- آنكه عامل در مضاف اليه حرف جرّ مقدر مى‌باشد و اين رأى مختار ابن مالك است.

3- آنكه عامل در مضاف اليه نفس اضافه است و اين نظريّه را اخفش اختيار كرده.