2- آنكه بمعناى مضارع مى‌باشد مثل:

وى، وا، واها (اعجب)، افّ (اتضجرّ)، اوه (اتوجّع).

3- آنكه بمعناى ماضى مى‌باشد همچون:

شتّان (افترق)، هيهات (بعد)، و شكان و سرعان (سرع)، بطان (بطى‌ء).

تقسيم ديگر

اسم فعل بتقسيم ديگر بر دو قسم است:

1- اسم فعلى كه از حرف جزّ و ظرف منقول است مانند:

عليك (الزم)، اليك (تنحّ)، دونك (خذ).

قواعد صرف و نحو و روش تجزيه و تركيب ؛ ص66

اسم فعلى كه منقول از مصدر مى‌باشد مانند: رويد كه از « ارواد » منقول است بمعناى « امهل » وبله كه در اصل مصدر است براى فعلى كه از نظر معنا با « دع » مرادف است.

احكام اسماء افعال‌

براى اسماء افعال احكامى است كه در ذيل بطور اختصار بيان مى‌كنيم:

1- اسم فعلى كه از حرف حرّ و ظرف منقول باشد لازم است بضمير مخاطب متّصل شود چنانچه مثالش گذشت.

و محّل ضمير از نظر اهل بصره جرّ و بعقيده كسائى نصب و نزد فرّاء نحوى رفع مى‌باشد.

2- اسم فعلى كه از مصدر منقول است گاهى نصب داده همچون: رويد زيدا و بله زيدا.

و زمانى جرّ مى‌دهند نظير: رويد زيد يا بله زيد.

3- عملى كه براى افعال ثابت است براى اسماء نيز محققّ مى‌باشد، بنابراين گاهى فاعل ظاهر و زمانى فاعل مستتر را رفع داده و همچون افعال بدون واسطه بمفعول‌