پرسد و آنكه از او مىپرسند بايد بيهوده پاسخ ندهد و درنگ كند.
روياروى شما حوادثى است بزرگ و به هم پيوسته. بلاها را چهرهها عبوس است و از پاى
در افكنده. سوگند به آن خداوندى كه دانه را شكافته و جانداران را بيافريده كه اگر
مرا از دست بدهيد بسا ناپسند كه بر سر شما فرود آيد و بلاهايى در رسد كه پرسندگان
را از وحشت زبان در كام بماند و بسيارى از پاسخدهندگان در پاسخ سستى ورزند. در
اين هنگام ميان شما پيكارهاى سخت در گيرد و اين جهان بر سر شما و خاندان من باران
بلا بارد تا آنگاه كه خداوند در كار نيكانى كه بر جاى ماندهاند راهى بگشايد، بر
شماست كه مردانى را كه درفش روز بدر و حنين را در پيش دارند يارى كنيد و پاداش
يابيد، مباد كه آنها را رها كنيد تا بلا شما را بر افكند.
مردى ديگر بر خاست و گفت: يا امير المؤمنين، براى ما از فتنهها سخن
بگوى. گفت:
فتنهها چون فراز آيند شناخته نشوند كه حق چيست و باطل چيست و چون
بازگردند، آنگاه حقيقتشان آشكار شود. آرى، چون مىآيند ناشناختهاند و چون پشت
مىكنند، شناخته.
فتنهها چون توفنده بادهايند كه بر سر راه خود بر شهرى مىوزند و
ويرانش مىكنند و شهر ديگر كه بر سر راهشان نيست در امان ماند. آگاه باشيد كه
وحشتزاترين فتنهها بر شما- به نظر من- فتنه بنى اميه است كه فتنهاى است كور و
تاريك و چهره به گل فرو پوشيده، آشوبگريش همگانى است و بليهاش خاص. هر كه در وى
بنگرد و بشناسدش گرفتار بلايش شود و هر كه از او ديده بردوزد در امان ماند. در آن
گيرودار اهل باطل بر اهل حق چيره شوند و زمين پر از دشمنى و ستم و بدعت شود. به
هوش باشيد كه نخستين كسى كه آن را از تخت جبروتش فرو مىكشد و ستونهاى بناى
اقتدارش را درهم مىشكند و ميخهاى خيمهاش را بر مىكند خداست، آن آفريدگار
جهانيان.
به خدا سوگند. پس از من بنى اميّه را سروران نابكار خود خواهيد يافت.
آنان همانند ماده شترى سالخوردهاند كه دوشنده خود را گاز مىگيرد و دست بر زمين
مىكوبد و لگد مىپراند تا از شيرش كس بهرهمند نگردد. همواره چنين خواهند كرد تا
در بلاد شما جز پيروانشان يا مردمى كه آنها را زيانمند به حال خود ندانند باقى
نماند. و همواره چنين خواهند بود تا آنگاه كه يارى خواستن شما از آنان چون يارى
خواستن برده باشد از سرورش كه چون مىبيندش سر تعظيم فرود مىآورد و چون از نظرش
دور مىشود زبان به دشنامش مىگشايد.
به خدا سوگند اگر جمع شما را بپراكنند و هر يك از شما را در زير سنگى
پنهان سازند، خداوند شما را گرد مىآورد تا در بدترين روزهايشان شرنگ انتقام به
كامشان بچكانيد.
آگاه باشيد كه پس از من گروههايى چند پديد آيند و در هم آميزند، در
حالى كه به سوى يك قبله نماز مىگزارند و حج و عمره خويش يكسان به جاى مىآورند،
ولى دلهايشان با هم يكى نيست و هر كس را رأيى و راهى ديگر است.