هرچيزى كه در خارج موجود است- يعنى با وجودى خاص به خود موجود است نه با وجود ساير اشيا [1]- از آن جهت كه موجود است واحد است. هر موجودى يك واحد واقعيت است. اين اصل بديهى است و اگر بدرستى تصور شود، بدون نياز به هيچ دليل و بيانى، تصديق مى‌گردد، حتى فيلسوفانى كه اعداد را از اعراض خارجى مى‌دانند، نه از معقولات ثانيه فلسفى، و طبعا براى هر عددى در خارج وجودى خاص قائل‌اند نيز هر عددى را يك واقعيت و يك موجود مى‌دانند. در نظر ايشان، مثلا عدد 10 در خارج، مانند ساير اعراض، وجودى خاص به خود دارد كه با عروض آن بر مجموعه‌اى از اشيا آن مجموعه متصف مى‌شود به اينكه 10 تاست. در اينجا هرچند اشيائى كه معروض اين عددند يك موجود نيستند، بلكه 10 موجود متباين‌اند، خود عدد 10 كه عارض اين مجموعه از اشيا مى‌شود يك واقعيت است، يك ده تايى است نه ده تا يكى، برخلاف معروض كه 10 تا يكى است، نه يك ده‌تايى. به عبارت ديگر، عارض يك واقعيت است، منتها اين واقعيت واحد همان ماهيت ده است كه محقق شده است اما معروض آن 10 واقعيت جدا و مستقل‌اند. ممكن است اشكال شود كه همان سخنى را كه شما درباره عارض، يعنى عدد 10، مى‌گوييد ما درباره معروض مى‌گوييم؛ يعنى، معروض در حقيقت 10 واقعيت مستقل نيست، بلكه يك واقعيت 10 تايى است ولى اين سخن باطل است، زيرا از نظر حكما مجموع چند شى‌ء خود موجودى حقيقى نيست؛ يعنى، خود وجودى خاص به خود، يعنى وجودى غير از وجود آن اشيا ندارد، بلكه مفهومى اعتبارى است، موجود حقيقى همان خود تك‌تك اشيايند نه مجموع آنها، برخلاف عدد كه طبق رأى بسيارى از حكما خود يك موجود حقيقى در قبال ساير اشياست. آرى، اگر كسى براى مجموع نيز وجودى غير از وجود اشيائى كه مجموع از آنها تشكيل‌شده قائل شود، اين سخن بجاست.

در هرحال، موجوديت دائرمدار وحدت است؛ تا چيزى واحد نباشد، نمى‌توان حقيقتا آن را موجود دانست و اگر مجموع اشيائى را كه كثير محض‌اند موجود فرض كنيم، صرفا در عالم پندار و فرض است، نه در عالم خارج و حقيقت.

مقدمه دوم: موجوديت مساوق فعليت است.

[1] - اين قيد براى خارج كردن معقولات ثانيه فلسفى است، زيرا اينها نيز اوصافى هستند كه در خارج موجودند ولى خود وجودى غير از وجود موصوف و موضوع خود ندارند، بلكه با وجود موصوف و موضوعشان موجودند و به تعبير فلسفى وجود خاص ندارند، اين نوع موجوديت مساوق وحدت نيست.