نام کتاب : شناخت نامه شيخ ابوالفتوح رازي نویسنده : زمانی نژاد، علی اکبر جلد : 1 صفحه : 426
داشته است نكته اى است كه ايشان خود در چندين نوبت بدان تصريح كرده اند و آن نكته اين است كه اگر اخبار قصص و حكايات، متضمّن پند و اندرز يا موعظه و عبرتى باشد، در اين صورت نقل آن در كتابها بلامانع است و دليل عمده نقل اين قبيل حكايات به وسيله مفسران و محدّثان، به همين امر برمى گردد؛ مثلاً در يك مورد نوشته است: «از اين خبر معلوم مى گردد كه علماى ما در سند اخبار قصص چرا مساهله مى كردند؛ چون آنچه متضمّن حكمت و تعليم و موعظه بود براى فايده اش مى آوردند و اگر در اصل حكايت مناقشه بود، در آن تعليم مناقشه نبود. و عاقلان مى دانند مقصود اصلى از نقل حكايات، عبرت و موعظه است و موعظه حق است؛ اگر چه وقوع حكايات مشكوك بود و در اثبات آن اصرار داشتند». [1] و در جايى ديگر در همين زمينه چنين آورده است: «امثال اين قصص، كه در آن پند و عبرت باشد، براى تنبيه غافلان مناسب است و چندان به اسناد و صحّت آن توجّه نبايد كرد و حكماء پند را از زبان حيوانات ساختند و همه كس داند آن قضايا براى تحقيق واقعه تاريخى نيست و آنچه در تفاسير از اين قبيل آيد و عبرت آورد، ذكر مى كنند. اگر واقعه صحيح باشد فبها و الاّ تنبّه از آن حاصل است؛ امّا اگر وجهى مخالف اصول عقلى و دينى باشد، بيان بايد كرد تا جهّال حقيقت نپندارند». [2] و در مقدمه تفسير منهج الصادقين در توضيح اسرائيليات از جمله چنين فرموده اند: «اسرائيليات، احاديث يهود است كه كعب الاحبار و وهب بن منبّه و امثال آنان در تفسير قرآن داخل كردند و شايد خودِ آنان هم از كتب خويش اطلاع بسيار