اختيار نمىكنند.[1] 8. در ذيل آيه 55 فرقان/
25: «وَ كانَ الكافِرُ على رَبّه ظَهيراً»
آوردهاند كه مقصود از كافر، ابوجهل است كه با پشتوانه شيطان، پروردگار خويش را
مخالفت مىكند.[2] 9. ابوجهل، به مسلمانانى
كه از پيامبر صلى الله عليه و آله پيروى مىكردند، تهمت زده، مىگفت: آنان از مرد
جادو شدهاى پيروى مىكنند كه آيه 8 فرقان/ 25 بدان اشاره دارد.[3] نام ابوجهل جزو يكى از 17 تن مقتسم[4] (كسانى كه در موسم حج راههاى مكه را
تقسيم كرده و بر ضدّ پيامبر تبليغ مىكردهاند) آمده كه خداوند در سوره حجر/ 15،
90 به آنان اشاره دارد: «كَما أنزَلنا عَلى
المُقتَسِمين». 10. ابوالفتوح، در ذيل آيه
20 فرقان/ 25، از مقاتل نقل كرده كه آيه درباره ابوجهل و چند تن ديگر كه به تحقير
ابوذر و برخى مؤمنان پرداخته بودند، نازل شده است:[5] «و جَعَلنا بَعضَكم لِبعضٍ فِتنةً أتَصبِرونَ و كانَ ربُّكَ
بَصيراً و بعضى از شما را آزمون بعض ديگر ساختهايم. آيا شكيبايى مىورزيد؟
و پروردگار تو همواره بينا است». 11. همو از مقاتل مىنويسد[6]: چون ابوجهل و نضربن حارث، عبادتهاى
رسول و جدّيت او را ديدند، گفتند: تو خود را به مشقّت مىاندازى. در دين ما،
اينهمه رنج نيست و خداى تعالى اين آيات را فرو فرستاد:
«طه* ما أنزَلنا عَليكَ القُرءَان لِتَشقى».
(طه/ 20، 1- 2)[1]. روضالجنان، ج 16،ص 136 [2]. جامعالبيان، مج11، ج 19، ص 35 [3]. التعريف ص 227 [4]. المحبر، ص 20 [5]. روض الجنان، ج 14،ص 205 [6]. همان، ج 13، ص 130