در ترجمه و برابرسازى افعال باشد. شناسه دوم شخص جمع (حاضر) در فارسى امروز و فارسى رسمى كهن ـ مقصودم فارسى معيار و مندرج در متون قديمى است ـ به صورت «ايد» يا «يد» مى آيد، اما در گويش ويژه ابوالفتوح حرف «د» از آخر شناسه «يد» حذف شده و تنها حرف «ى» باقى مانده است؛ به همين دليل هم با شناسه دوم شخص مفرد (ى) برابر و مشابه است.
و) ويژگى ديگرى كه در ترجمه ابوالفتوح مشاهده مى شود ـ و آن نيز جنبه گويشى دارد ـ آوردن ترجمه فعل ماضى متكلم مع الغير به صورت: «رفتمانى، گفتمانى و كردمانى به جاى رفتيم و گفتيم و كرديم است».
مرحوم شعرانى درباره اين ساختار مى نويسد:
«آوردن فعل ماضى متكلم مع الغير مثل: رفتيم، گفتيم، كرديم، در تفسير ابوالفتوح و برخى كتب قديمى ديگر به صورت: رفتمانى، گفتمانى و كردمانى، آمده است، اين صيغه بيشتر در شرط استفاده مى شود و نظير آن هنوز در قم و كرمانشاه و بعضى شهرهاى ديگر در زبان عامه رايج است، با اين تفاوت كه حرف «ى» را از آخر آن ساقط مى كنند و به صورت: رفتيمان و گفتيمان و كرديمان به كار مى برند». [1]
درباره عقيده مرحوم شعرانى بايد اضافه كنم كه كاربرد رفتيمان و گفتيمان و ديگر ساختهاى مشابه، هنوز هم در گويش مردم كرمانشاه كاربرد دارد، امّا نه در معناى شرط، بلكه نوعى ساخت ماضى ساده است كه به جاى رفتيم و گفتيم و كرديم نشسته است. در جمله عاميانه «ديشو رفتيمان سراو قَمَر» = (ديشب رفتيم سَر آب قمر)، فعل ماضى «رفتيمان» درست مطابق معناى همان ماضى مطلق مصدر رفتن (= رفتيم) است. در گويش كرمانشاهى نوعى و ساختى ديگر هم از اين فعل وجود دارد كه به نظر نگارنده برابر ساخت ماضى بعيد است: «اُوشَو مَنو عَلك رَفتَوديمان خِيرَ زِنَه» (=

[1] روح الجنان، ج ۱، ص ۲۱.