كار نخواهد بود، و چون حيات و مرگ برزخى مطلقا با آن شباهتى ندارد سخنى از آن به ميان نيامده است‌ [1] سومين سؤال اينكه نبودن مرگ در قيامت منحصر به بهشتيان نيست، دوزخيان نيز مرگى ندارند، پس چرا در آيه روى بهشتيان تكيه شده است؟

مرحوم طبرسى در" مجمع البيان" جواب جالبى دارد، مى‌گويد: اين به خاطر آن است كه بشارتى براى بهشتيان باشد كه حيات جاويدان گوارايى دارند، اما براى دوزخيان كه هر لحظه از حياتشان براى آنها مرگى است و گويى پيوسته مى‌ميرند و زنده مى‌شوند اين سخن مفهومى ندارد.

به هر حال تعبير به" لا يذوقون" (نمى‌چشند) در اينجا اشاره به اين است كه حتى كمترين آثارى از آثار مرگ نيز براى بهشتيان پيدا نمى‌شود.

جالب اينكه در حديثى از امام باقر ع مى‌خوانيم:" خداوند روز قيامت به بعضى از بهشتيان مى‌گويد:

و عزتى و جلالى، و علوى و ارتفاع مكانى، لانحلن له اليوم خمسة اشياء ... الا انهم شباب لا يهرمون، و اصحاء لا يسقمون، و اغنياء لا يفتقرون، و فرحون لا يحزنون، و احياء لا يموتون،

ثم تلى هذه الاية: لا يَذُوقُونَ فِيهَا الْمَوْتَ إِلَّا الْمَوْتَةَ الْأُولى‌:

" به عزت و جلالم سوگند، و به علو و بلندى مقامم قسم، من پنج چيز را به او مى‌بخشم ... آنها هميشه جوانند و پير نمى‌شوند، تندرستند و بيمار نمى‌گردند، توانگرند و فقير نخواهند شد، خوشحالند و اندوهى به آنها راه نمى‌يابد، و هميشه زنده‌اند و نمى‌ميرند، سپس اين آيه را تلاوت فرمود: لا يَذُوقُونَ فِيهَا الْمَوْتَ إِلَّا الْمَوْتَةَ الْأُولى‌ [2]

[1] در باره حيات و مرگ برزخى در جلد بيستم ذيل آيه 11 سوره مؤمن مشروحا بحث كرده‌ايم.

[2]" اصول كافى" مطابق نقل" تفسير نور الثقلين" جلد 4 صفحه 634.