نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 7 صفحه : 509
مؤلف: در اين معانى
روايات وارده از امام باقر و امام صادق و امام رضا (ع) بسيار است.
و در كتاب
الدر المنثور است كه ابن منذر، نحاس، ابو الشيخ و ابن مردويه از ابى سعيد خدرى
روايت كردهاند كه گفت: رسول خدا 6 در ذيل آيه(وَ آتُوا
حَقَّهُ يَوْمَ حَصادِهِ) فرمود: آن حق عبارت است از آنچه از سنبلها
مىريزد[1].
و نيز در
همان كتاب مىگويد: سعيد بن منصور، ابن ابى شيبه، ابن منذر، ابن ابى حاتم، نحاس و
بيهقى در سنن خود از ابن عباس روايت كردهاند كه در تفسير(وَ آتُوا
حَقَّهُ يَوْمَ حَصادِهِ) گفته است: اين آيه را آيه مربوط به صدى ده و
صدى پنج نسخ كرده است[2].
مؤلف: نسبتى
كه ميان اين آيه و آيه زكات است نسبت نسخ نيست، چون تنافى و تضادى در ميان آن دو
ديده نمىشود چه اينكه قائل به وجوب صدقه باشيم و چه به استحباب آن.
و نيز در
الدر المنثور است كه ابو عبيد، ابن ابى شيبه، عبد بن حميد و ابن منذر از ضحاك
روايت كردهاند كه گفته است: آيه زكات تمامى آيات راجع به صدقه را نسخ كرده است[3].
مؤلف: اشكال
بالا بر اين قول نيز وارد است.
و در همان
كتاب است كه ابن ابى شيبه، عبد بن حميد، ابن منذر و ابو الشيخ از ميمون بن مهران و
يزيد بن اصم روايت كردهاند كه گفت: اهل مدينه رسمشان اين بود كه وقتى موسم چيدن
خرما مىرسيد خوشه خرما را از درخت پايين آورده آن را مىگذاشتند در مسجد تا فقرا
از آن استفاده كنند، هر سائلى مىآمد كه با چوب به آن خوشه مىزد و آنچه مىريخت
مىخورد و آيه شريفه(وَ آتُوا حَقَّهُ يَوْمَ حَصادِهِ) به همين
مناسبت نازل گرديد[4].
و در تفسير
قمى در ذيل آيه(ثَمانِيَةَ أَزْواجٍ مِنَ الضَّأْنِ اثْنَيْنِ وَ مِنَ
الْمَعْزِ اثْنَيْنِ ...) چنين آمده كه: در سوره زمر بطور اجمال هشت
جفت از انعام را حلال كرده و فرموده:(وَ أَنْزَلَ لَكُمْ مِنَ
الْأَنْعامِ ثَمانِيَةَ أَزْواجٍ) آن گاه در آيه(
ثَمانِيَةَ أَزْواجٍ مِنَ الضَّأْنِ اثْنَيْنِ وَ مِنَ الْمَعْزِ اثْنَيْنِ) 000(وَ مِنَ
الْإِبِلِ اثْنَيْنِ وَ مِنَ الْبَقَرِ اثْنَيْنِ ) آن را تفصيل داده و
تفسير فرموده است. رسول خدا 6 در معناى(مِنَ الضَّأْنِ
اثْنَيْنِ) فرمود: مقصود اهلى و وحشى آن است، و همچنين مقصود از و من
المعز اثنين و من البقر اثنين اهل و وحشى است، و اما اينكه