در قرآن به معناى ظرفيت داشتن براى فرا گرفتن علم و عرفان آمده در حقيقت به همان معناى اصليش استعمال شده، چون سينه را شرح دادن و آن را پذيراى هر معارفى كه پيش بيايد كردن خود يك نحو توسعه است، به شهادت اينكه در باره اضلال كه مقابل شرح صدر است مى‌فرمايد:(يَجْعَلْ صَدْرَهُ ضَيِّقاً حَرَجاً).

[معناى شرح صدر و بيان اينكه خداوند براى هدايت بنده سينه او را شرح و توسعه مى‌دهد]

پس كسى كه خداوند سينه‌اش را براى قبول اسلام- كه همان تسليم بودن است- شرح كرده باشد در حقيقت سينه‌اش را براى تسليم در برابر اعتقادات صحيح و عمل صالح وسعت داده، به طورى كه هيچ مطلب حق و صحيحى به او پيشنهاد نمى‌شود مگر آنكه او را مى‌پذيرد، و اين نيست مگر بخاطر اينكه چشم بصيرتش نورى دارد كه هميشه به اعتقاد صحيح و عمل صحيح مى‌تابد، به خلاف آن كسى كه چشم دلش كور شده، او حق را از باطل و راست را از دروغ تشخيص نمى‌دهد، هم چنان كه فرموده:(فَإِنَّها لا تَعْمَى الْأَبْصارُ وَ لكِنْ تَعْمَى الْقُلُوبُ الَّتِي فِي الصُّدُورِ)[1].

خود خداى تعالى هم شرح صدر را در آيه‌(أَ فَمَنْ شَرَحَ اللَّهُ صَدْرَهُ لِلْإِسْلامِ فَهُوَ عَلى‌ نُورٍ مِنْ رَبِّهِ فَوَيْلٌ لِلْقاسِيَةِ قُلُوبُهُمْ مِنْ ذِكْرِ اللَّهِ)[2] به همين بيان معنا كرده و فرموده: چنين كسى بر نورى خدايى سوار است كه پيش پايش را روشن مى‌كند و با توصيف مقابل آن- كه همان اضلال است- به قساوت قلب، فهمانيده كه اثر شرح صدر نرمى دل است كه دل را براى قبول ذكر خدا قابل و مستعد مى‌كند، سپس فرموده:(اللَّهُ نَزَّلَ أَحْسَنَ الْحَدِيثِ كِتاباً مُتَشابِهاً مَثانِيَ تَقْشَعِرُّ مِنْهُ جُلُودُ الَّذِينَ يَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ ثُمَّ تَلِينُ جُلُودُهُمْ وَ قُلُوبُهُمْ إِلى‌ ذِكْرِ اللَّهِ ذلِكَ هُدَى اللَّهِ يَهْدِي بِهِ مَنْ يَشاءُ وَ مَنْ يُضْلِلِ اللَّهُ فَما لَهُ مِنْ هادٍ)[3] با ذكر نرمى دل براى پذيرفتن ذكر خدا و خضوع در برابر حق فهماند كه نرمى دل همان هدايتى است كه خداوند هر كه را

[1] پس به تحقيق چشمها( در اين مورد) كور نمى‌شود و ليكن دلهايى كه در سينه‌ها است كور مى‌گردد. سوره حج آيه 46

[2] آيا كسى كه خداوند سينه‌اش را براى( پذيرفتن) اسلام گشايش داده و او قرين نورى از ناحيه پروردگارش شده( مثل ديگران است) پس واى بر كسانى كه دلهايشان نسبت به ياد خدا دچار قساوت شده است. سوره زمر آيه 22

[3] خدا بهترين گفتار را به صورت كتابى يك نواخت نازل كرد با وعد و وعيدى كه تن آن كسانى كه از پروردگارشان مى‌ترسند از آن مى‌لرزد، سپس تن‌ها و دلهايشان به ياد خدا آرام مى‌گيرد، اين هدايت خدا است كه با آن هر كه را بخواهد هدايت مى‌كند و هر كه را خدا گمراه كند رهبرى نخواهد داشت. سوره زمر آيه 33