ابراهيم (ع) گاه گاهى پيش از بناى مكه و خانه كعبه و پس از آن به مكه مى‌آمد و از فرزندش اسماعيل ديدن مى‌كرد[1]. تا آنكه در يك سفر مامور به ساختن خانه كعبه شد، لذا به اتفاق اسماعيل اين خانه را بنا نهاد، و اين اولين خانه‌اى است كه از طرف پروردگار ساخته شد، و اين خانه مباركى است كه در آن آيات بينات و در آن مقام ابراهيم است، و هر كس درون آن داخل شود از هر گزندى ايمن است.[2] ابراهيم (ع) پس از فراغت از بناى كعبه دستور حج را صادر نموده، و آيين و اعمال مربوط به آن را تشريع نمود.[3] آن گاه خداى تعالى او را مامور به ذبح فرزندش اسماعيل نمود، ابراهيم (ع) اسماعيل (ع) را در انجام فرايض حج شركت مى‌داد، موقعى كه به سعى رسيدند و مى‌خواستند كه بين صفا و مروه سعى كنند، اين ماموريت ابلاغ شد، و ابراهيم (ع) داستان را با فرزندش در ميان گذاشت و گفت: فرزند عزيزم! در خواب چنين مى‌بينم كه ترا ذبح و قربانى مى‌كنم نيك بنگر تا رأيت چه خواهد بود. عرض كرد: پدرجان! هر چه را كه مامور به انجامش شده‌اى انجام ده، و ان شاء اللَّه به زودى خواهى ديد كه من مانند بندگان صابر خدا چگونه صبرى از خود نشان مى‌دهم. پس از اينكه هر دو به اين امر تن دردادند و ابراهيم (ع) صورت جوانش را بر زمين گذاشت وحى آمد كه اى ابراهيم، خواب خود را تصديق كردى و ما به همين مقدار از تو قبول كرديم، و ذبح عظيمى را فدا و عوض او قرار داديم.[4] آخرين خاطره‌اى كه قرآن كريم از داستان ابراهيم (ع) نقل نموده دعاهايى است كه ابراهيم (ع) در بعضى از سفرها در مكه كرده‌[5] و آخرين دعايش اين است:

پروردگارا پدر و مادر من و كسانى را كه ايمان آورده‌اند در روز حساب بيامرز.

2- منزلت ابراهيم در نزد خداوند و موقف بندگى‌اش [- و مواهب خدا به او]

: خداى تعالى در كلام مجيدش ابراهيم را به نيكوترين وجهى ثنا گفته و رنج و محنتى را كه در راه پروردگارش تحمل نموده بود، به بهترين بيانى ستوده و در شصت و چند جا از كتاب عزيزش اسم او را برده، و

[1] سوره بقره آيه 126 و سوره ابراهيم آيه 35- 41

[2] سوره بقره آيه 127- 129 و سوره آل عمران آيه 96- 97

[3] سوره حج آيه 26- 30

[4] سوره صافات آيه 101- 107

[5] سوره ابراهيم آيه 35- 41