نام کتاب : علل گرایش به مادیگری نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 154
اسلامی در بحث " عنایت " مطرح است ، در غرب خبری نبوده ، تصور
غربیان از این برهان در حد تصور عوام الناس و حداکثر در حد تصور متکلمین
اشعری و معتزلی بوده نه در حد تصور حکما و فلاسفه اسلامی .
3
آقای هیوم میگوید : فرضا با این برهان ثابت شود که صانع جهان از عقل و
هوشی مانند عقل و هوش انسان برخوردار است ، مدعا که اثبات کمال لا
یتناهی خداوندی است اثبات نشده است .
اشتباه آقای هیوم در اینجا این است که پنداشته کسانی که خداوند را
کمال مطلق و لا یتناهی دانستهاند ، با اتکا به برهان نظم که به قول او یک
دلیل تجربی است بوده است .
ما در جلد پنجم اصول فلسفه یادآور شدیم که ارزش برهان نظم تنها در این
حد است که ما را تا مرز ماوراء الطبیعه سوق میدهد . این برهان همین قدر
ثابت میکند که طبیعت ماورایی دارد و مسخر آن ماوراء است و آن ماوراء ،
مستشعر به ذات و مستشعر به افعال خود است . اما اینکه آن ماوراء واجب
است یا ممکن ، حادث است یا قدیم ، واحد است یا کثیر ، محدود است یا
نامحدود ، علم و قدرتش متناهی است یا نامتناهی ، از حدود این برهان
خارج است . اینها مسائلی است که تنها و تنها برعهده فلسفه الهی است و
فلسفه الهی با براهین دیگری اینها را اثبات میکند .
نام کتاب : علل گرایش به مادیگری نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 154