گرفتار مى‌شدند و از عقيده آنها سؤال مى‌شد، بايد با صراحت مى‌گفتند ما فلان عقيده را داريم، هرچند خون آنها را بريزند، بى آن كه كمترين فايده و تأثيرى براى ريخته شدن خون آنها باشد؟!

2- فخر رازى در تفسير آيه شريفه‌ (إِلَّا أَنْ تَتَّقُوا مِنْهُمْ تُقاةً) [1] مى‌گويد: ظاهر آيه دلالت دارد بر اين كه تقيّه در برابر كفّار غالب مباح است، «إلّا أنّ مذهب الشافعى- رض- أنّ الحالة بين المسلمين إذا شاكلت الحالة بين المسلمين و المشركين حلّت التقيّة محاماة على النفس؛ مذهب شافعى اين است كه اگر وضع مسلمانان با يكديگر همانند وضع مسلمين و كفّار شود، تقيّه براى حفظ نفس، حلال است».

سپس به بيان دليل جواز تقيّه براى حفظ مال مى‌پردازد و به حديث نبوى‌

«حُرْمَة مَالِ الْمُسْلِمِ كَحُرْمَةِ دَمِهِ‌

؛ احترام مال مسلمان مانند احترام خون اوست» و حديث‌

«مَنْ قُتِلَ دُونَ مَالِهِ فَهُوَ شَهِيدٌ

؛ كسى كه براى حفظ اموالش كشته شود شهيد است» [2] استدلال مى‌كند.

در تفسير نيشابورى كه در حاشيه تفسير طبرى آمده نيز مى‌خوانيم: قال الامام الشافعى: «تجوز التقية بين المسلمين كما تجوز بين الكافرين محاماة عن النفس؛ تقيّه به خاطر حفظ جان‌ها در ميان‌

[1]. سوره آل عمران، آيه 28.

[2]. تفسير كبير فخر رازى، جلد 8، صفحه 13.