براى ايمان آوردن آنها شود.

آنها گفتند: بايد اين مطلب به عنوان يك قرارداد نوشته شود پيامبر صلى الله عليه و آله على عليه السلام را مأمور نوشتن قرار داد كرد، ولى آيه فوق نازل شد و از اين كار نهى كرد. [1]

اما اين روايت، علاوه بر اين كه با روح تعليمات اسلام سازگار نيست و در هيچ مورد در مقابل اين گونه تبعيض‌ها انعطافى نشان نداده، بلكه در همه جا سخن از وحدت جامعه اسلامى است، با آيه قبل كه مى‌فرمود: إِنْ أَتَّبِعُ إِلَّا ما يُوحى‌: «من همواره پيرو وحى الهى هستم» سازگار نيست، چگونه مى‌توان باور كرد، پيامبر صلى الله عليه و آله بدون انتظار وحى تسليم چنين پيشنهادى شده باشد؟!

به علاوه، جمله‌

«وَ لاتَطْرُدِ»

كه در آغاز آيه مورد بحث مى‌خوانيم، نشان مى‌دهد:

آنها پيشنهاد طرد مطلق آن دسته از ياران پيامبر صلى الله عليه و آله را داشته‌اند نه پيشنهاد تناوب؛ زيرا تناوب با طرد فرق بسيار دارد و اين نشان مى‌دهد كه شأن نزول همان است كه در آغاز آورديم.

ا 68 وَ إِذا رَأَيْتَ الَّذينَ يَخُوضُونَ في‌ آياتِنا فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ حَتَّى يَخُوضُوا في‌ حَديثٍ غَيْرِهِ وَ إِمَّا يُنْسِيَنَّكَ الشَّيْطانُ فَلا تَقْعُدْ بَعْدَ الذِّكْرى‌ مَعَ الْقَوْمِ الظَّالِمينَ ا 69 وَ ما عَلَى الَّذينَ يَتَّقُونَ مِنْ حِسابِهِمْ مِنْ شَيْ‌ءٍ وَ لكِنْ ذِكْرى‌ لَعَلَّهُمْ يَتَّقُونَ‌

هر گاه كسانى را ديدى كه آيات ما را استهزاء مى‌كنند، از آنها روى بگردان تا به سخن ديگرى بپردازند. و اگر شيطان از ياد تو ببرد، هرگز پس از ياد آمدن با اين جمعيت‌ستمگر منشين!

و (اگر) افراد با تقوا (براى ارشاد و اندرز با آنها بنشينند،) چيزى از حساب (و گناه) آنها بر ايشان نيست؛ ولى (بايد تنها) براى يادآورى آنها باشد، شايد (بشنوند و) تقوا پيشه كنند!

[1] «بحار الانوار»، ج 22، ص 33؛ «مجمع البيان»، ذيل آيه مورد بحث؛ «نورالثقلين»، ج 1، ص 721؛ «تفسير ابن كثير»، ج 2، ص 139؛ «مكاتيب الرسول» احمدى ميانجى، ج 3، ص 737.