زمان‌هاى قبل از نزول اين سوره گفتگوها و بحث‌هائى ميان پيامبر و مشركان وجود داشته است و قسمتى از آيات اين سوره ناظر به آن گفتگوها است، بنابراين هيچ مانعى ندارد كه چنين سخنى ميان پيامبر و مشركان رد و بدل شده باشد، و خداوند در اين آيات به آن سخنان اشاره كرده، و پاسخ مى‌گويد.

ا 52 وَ لا تَطْرُدِ الَّذينَ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَداةِ وَ الْعَشِيِّ يُريدُونَ وَجْهَهُ ما عَلَيْكَ مِنْ حِسابِهِمْ مِنْ شَيْ‌ءٍ وَ ما مِنْ حِسابِكَ عَلَيْهِمْ مِنْ شَيْ‌ءٍ فَتَطْرُدَهُمْ فَتَكُونَ‌مِنَ الظَّالِمينَ ا 53 وَ كَذلِكَ فَتَنَّا بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لِيَقُولُوا أَ هؤُلاءِ مَنَّ اللَّهُ عَلَيْهِمْ مِنْ بَيْنِنا أَ لَيْسَ اللَّهُ بِأَعْلَمَ بِالشَّاكِرينَ‌

و كسانى را كه صبح و شام خدا را مى‌خوانند، و جز ذات پاك او نظرى ندارند، از خود دور مكن! نه چيزى از حساب آنها بر توست، و نه چيزى از حساب تو بر آنها! اگر آنها را طرد كنى، از ستمگران خواهى بود!

و اين چنين بعضى از آنها را با بعض ديگر آزموديم؛ تا بگويند: «آيا اينها هستند كه خداوند از ميان ما (برگزيده، و) بر آنها منت گذارده (و نعمت ايمان بخشيده) است»؟! آيا خداوند شاكران را بهتر نمى‌شناسد؟!

شأن نزول:

مستمندان، ياران راستين اسلام‌

در شأن نزول آيات فوق روايات متعددى نقل شده كه با هم شباهت زياد دارند از جمله: در «تفسير درّ المنثور» چنين نقل شده: جمعى از قريش از كنار مجلس پيامبر صلى الله عليه و آله گذشتند در حالى كه «صهيب»، «عمار»، «بلال»، «خباب» و امثال آنها از مسلمانان كم بضاعت و كارگر، در خدمت پيامبر بودند.

آنها از مشاهده اين صحنه تعجب كردند (و از آنجا كه شخصيت را در مال و