قدرتش آفريد و بادها را با رحمتش به حركت در آورد و گسترش داد و لرزش و اضطراب زمين را به وسيله كوهها آرام ساخت.

شرح و تفسير هماى بلند پرواز انديشه‌ها به كنه ذاتش نرسد!

يك نگاه كوتاه به اين فراز از خطبه نشان مى‌دهد كه امير مؤمنان على (ع) دوازده وصف از اوصاف الهى را با انسجام زيبا و نظام جالبى بيان كرده است:

در مرحله اوّل نشان مى‌دهد كه چگونه بندگان در مقام مدح و ثنا و شكر خداوند در عمل ناتوانند (در اين مرحله به سه وصف اشاره شده است).

در مرحله دوّم اين حقيقت را بيان مى‌كند كه از نظر انديشه نيز چگونه انسانها از درك عظمت و كنه ذات او عاجزند (در اين مرحله به دو وصف اشاره شده است).

در مرحله سوّم دليل اين مطلب را بازگو مى‌كند كه ذات پاك او از هر نظر نامحدود و طبعا نعمتهايش نيز بى‌پايان است و عجز ما از درك ذاتش يا اداى حقّش درست به همين دليل است (در اين مرحله به چهار وصف اشاره مى‌فرمايد).

سرانجام در مرحله چهارم به جهان آفرينش و مخلوقات او باز مى‌گردد، گويى مى‌خواهد اين حقيقت را بيان كند كه ذات پاكش را تنها از اين طريق بايد شناخت و اين حد اكثر توان و قدرت ماست (و در اين قسمت به سه وصف از اوصاف فعل او اشاره شده است).

اينها گواهى مى‌دهد كه اين معلّم بزرگ عالم بشريّت تعبيراتى را كه در خطبه بلند خود انتخاب فرموده همه حساب شده و روى نظام خاصّى بوده است.

با اين نگاه اجمالى به تفسير اوصاف دوازده‌گانه بالا باز مى‌گرديم: