براى ما پيش آيد كه بيانى در رابطه با آن، در كتاب اللّه و يا سنّت رسول اللّه (ص) باشد، هرگز براى ما شايسته نيست كه از كتاب و سنّت فراتر رويم و امّا مسائلى كه براى ما پيش مى‌آيد و در كتاب اللّه و سنّت پيامبر از آن خبرى نيست، ما به رأى خود اخذ مى‌كنيم.

گفتم: اين كار درستى نيست كه انجام داده‌اى! چرا كه خداوند متعال مى‌فرمايد: «ما هيچ چيزى را در كتاب (قرآن) فروگذار نكرده‌ايم»، و نيز فرموده:

«قرآن را براى تبيين همه چيز نازل كرديم»، به عقيده تو اگر كسى عمل به اوامر الهى كند و از نواهى او خوددارى كند، آيا وظيفه‌اى بر او هست كه اگر انجام ندهد خدا او را عذاب كند يا اگر انجام دهد به او پاداش عطا نمايد؟

گفت: چگونه ممكن است پاداش بر چيزى دهد كه امر به آن نكرده يا مجازات نسبت به چيزى كند كه نهى از آن ننموده است؟

گفتم: اصولا چگونه ممكن است مسائلى پيش آيد كه حكم آن در كتاب اللّه و سنّت پيامبر نباشد؟

گفت: فرزند برادرم! در حديثى از عمر بن خطاب آمده كه: در ميان دو نفر داورى كرد، كسى كه از همه به او نزديكتر بود گفت: اى امير مؤمنان! راه صحيح را پيمودى. عمر با تازيانه‌اى كه در دست داشت بر او زد و گفت: «مادرت به عزايت بنشيند! به خدا سوگند خود عمر نمى‌داند راه صواب رفته يا خطا! اين رأيى بود كه به اجتهاد خودم گفتم، مرا در پيش روى خودم مدح نگوييد»! من به او گفتم: من هم حديثى براى تو نقل مى‌كنم، گفت: بگو ببينم! گفتم: پدرم اين حديث را از «على بن ابي طالب» برايم نقل كرد كه قضات سه طايفه‌اند، دو طايفه اهل هلاكتند و يك طايفه اهل نجات، امّا آن دو گروه كه هلاك مى‌شوند گروهى هستند كه عمدا قضاوت ظالمانه مى‌كنند و يا اجتهاد مى‌كنند و راه خطا مى‌روند، و اهل نجات كسى است كه به امر الهى عمل كند.