از سوى ديگر، از آنجا كه انفاق در شرايط و احوال مختلف ارزشهاى متفاوتى دارد در جمله بعد مى‌افزايد: آنهايى كه قبل از «پيروزى» انفاق كردند و جهاد نمودند با كسانى كه بعد از فتح اين كار را انجام دادند مساوى نيستند» (لا يستوي منكم من انفق من قبل الفتح وقاتل).

در اين‌كه منظور از اين‌ «فتح» كدام فتح است، ميان مفسّران گفتگو است، بعضى آنرا اشاره به‌ «فتح مكّه» در سال هشتم هجرت مى‌دانند، و بعضى آنرا اشاره به‌ «فتح حديبيّه» در سال ششم مى‌دانند.

البتّه نظر به اين‌كه كلمه‌ «فتح» در سوره‌ انّا فتحنا لك فتحاً مبيناً، به فتح حديبيّه تفسير شده است، مناسب اين است كه در اينجا نيز فتح حديبيّه باشد، ولى تعبير به «قاتل» (پيكار كردند) مناسب با فتح مكّه است زيرا در حديبيّه پيكارى رخ نداد امّا در فتح مكّه پيكارى سريع و كوتاه كه با مقاومت چندانى روبه‌رو نشد صورت گرفت.

اين احتمال نيز وجود دارد كه مراد از «الفتح» در اين آيه، جنس فتح و هرگونه پيروزى مسلمين در جنگهاى اسلامى باشد؛ يعنى، آنها كه در مواقع بحرانى از بذل مال و جان ابا داشتند از آنها كه بعد از فرو نشستن طوفانها به يارى اسلام شتافتند، برترند؛ و اين تفسير بسيار مناسب است.

لذا براى تأكيد بيشتر مى‌افزايد: «اين گروه مقامشان برتر و بالاتر از كسانى است كه بعد از فتح انفاق كردند و جهاد نمودند (اولئك أعظم درجة من الّذين انفقوا من بعد وقاتلوا).

اين نكته نيز لازم به يادآورى است كه بعضى از مفسّران اصرار دارند كه انفاق برتر از جهاد است و شايد ذكر انفاق را در آيه فوق قبل از جهاد گواه‌