نام کتاب : خرد گرايى در قرآن و حديث نویسنده : محمدی ریشهری، محمد جلد : 1 صفحه : 374
توضيحىدرباره تحريم برخى چارپايان در جاهليت
جهالت عميق اعراب پيش از اسلام، زمينه سودجويى سران و شيوخ آنان را فراهم آورده بود. طاغوتهاى جاهلى، در دوران فترت رسولان الهى، با نام سنّتهاى دينى و رسوم اجتماعى، از احساسات پاك مردم، سوء استفاده مىكردند و در جهت تأمين منافع خود، بدعتهايى را بنا نهادند. يكى از آنان كه تاريخ، او را به نام عمرو بن لحى مىشناسد، بر يكى از مهمترين دارايىهاى عرب، يعنى شتر دست نهاد و احكامى را براى آن وضع كرد و به صورت سنّتى مقدّس درآورد.
در نتيجه اين بدعت، استفاده از چهار دسته شتر محدود گشت. اين چهار دسته كه به نام «بحيره»، «سائبه»، «وصيله» و «حام» خوانده مىشدند، به معانى متفاوت، ولى متقارب، تفسير شدهاند؛[1] امّا همه آنها در اين نكته مشتركاند كه براى اين شتران، حرمتى خودْ ساخته قائل شده و استفاده از شير و گوشت و پشم و قدرت حمل اين چهار دسته، براى بسيارى حرام و براى بعضى و از جمله متولّيان و خدمتگزار بتها
[1]. برخى معانى اين الفاظ در متن و پاورقى آمد و براى اطلاع از معانى ديگر به كتب تفسيرى مراجعه كنيد. ر. ك: از جمله تفسير مجمع البيان، ج 3، ص 390؛ تفسير التبيان، ج 4، ص 41؛ تفسير القمّي، ج 1، ص 188؛ تفسير الميزان، ج 6، ص 156؛ تفسير الطبري، ج 5، جزء 7، ص 86؛ تفسير الدرّ المنثور، ج 3، ص 211 و نيز سيره ابن هشام، ج 1، ص 91.
نام کتاب : خرد گرايى در قرآن و حديث نویسنده : محمدی ریشهری، محمد جلد : 1 صفحه : 374