اين اقدام، يكى از مصاديق بارز تدبير در امور معيشتى است كه بيش از ثروت، در رفاه و آسايش انسانْ مؤثّر است، و در كنار دين‌شناسى و مقاومت در سختى‌ها، به دست آوردن آن، براى اهل ايمان، ضرورى است،[1]

و عدم برخوردارى از اين ويژگى، گاه موجب مى‌گردد كه برخى از بينوايان، از ثروتمندان، اسرافكارتر شمرده شوند. در روايتى از امام صادق عليه السلام آمده است:

رُبَّ فَقيرٍ أسرَفُ مِن غَنِىٍّ. فَقُلتُ: كَيفَ يَكونُ الفَقيرُ أسرَفَ مِنَ الغَنِىِّ؟ فَقالَ: إنَّ الغَنِىَّ يُنفِقُ مِمّا اوتِىَ، وَ الفَقيرَ يُنفِقُ مِن غَيرِ ما اوتِىَ.[2]

[امام عليه السلام فرمود:] «بسا فقيرى كه از توانگر، اسرافكارتر باشد». گفتم: چگونه چنين چيزى ممكن است؟ فرمود: «توانگر، از آنچه به وى عطا شده، خرج مى‌كند؛ ولى فقير، بدون آن كه به وى انفاق شده خرج مى‌كند».

2. ميانه‌روى‌

دومين رهنمود براى اصلاح الگوى مصرف، ميانه‌روى (اعتدال) در مصرف است. ممكن است درآمدِ شخصى، به گونه‌اى باشد كه هر قدر كه مايل است، بتواند هزينه كند؛ امّا اسلام، اجازه نمى‌دهد كه بيش از نياز، مصرف نمايد. البته بايد توجّه داشت كه نياز، مراتبى دارد. دانشمندان، نيازهاى انسان را به سه مرتبه تقسيم كرده‌اند: ضرورت، كفايت و رفاه.

[1] ر. ك: ص 103« توازن ميان دخل و خرج».

[2] ر. ك: ح 79.