نام کتاب : آسيب شناخت حديث نویسنده : مسعودى، عبدالهادى جلد : 1 صفحه : 174
مبناي نادرست اختيارِ يک سوي تعارض و کنار نهادن يکسره و بدون کاوش آن سوي ديگر است. برخي روايات، مسئله حدّ سفر شرعي را يک بَريد، و برخي ديگر دو بَريد، دانستهاند. امّا روايات متعدّدي نيز حدّ زماني، يعني يک روز راه (با مَرکبهاي آن روزگار) را اعلام کردهاند که مؤيد حدّ دو بَريد، يعني هشت فرسنگ راهِ يک روزِ کاروان است. [1] افزون بر اين، روايت امام صادق عليه السلام، هر دو دسته روايات را با هم جمع ميکند و به ما ميفهمانَد که اکتفا به يک سوي تعارض، نادرست است. متن روايت، به نقل از معاوية بن وهب، چنين است: قلتُ لأبي عبدِ الله عليه السلام: أدنَي ما يقصُرُ فيه المسافرُ؟ فقال: بَريدٌ ذاهباً وبَريدٌ جائياً. [2] به امام صادق عليه السلام گفتم: کمترين حدّي که مسافر در آن بايد نماز خود را کوتاه کند، چيست؟ فرمود: «چهار فرسنگ برود و چهار فرسنگ، باز گردد». يعني رواياتي هم که يک بَريد را به عنوان حد، اعلام کردهاند، ناظر به حالتي هستند که مسافر، يک بَريد ميرود و يک بَريد، باز ميگردد و در مجموع، دو بَريد طي ميکند و مشخّص است که مسافران، به طور معمول، همان راهِ رفته را باز ميگردند و براي اين مسافران، اعلام يک بَريد، تفاوتي با دو بَريد ندارد. امّا مسافري که يک بَريد ميرود، امّا از راهي کوتاهتر باز ميگردد، نميتواند نماز خود را شکسته بخواند.
زمينه سوم: احاديث ديگر فرقهها
نمود ديگر آسيب برخورد گزينشي، ناديده گرفتن و بيفايده ديدنِ احاديث ديگر فرقه هاى مذهبى (همچون زيديه و اهل سنّت) است. برخي با استناد به برخي احاديث، و بعضي نيز بدون استناد، هر حديث غير شيعي را رد ميکنند، حتّي اگر راويان آن حديث، موثّق و راستگو باشند و تنها ضعفشان، باور و گرايش مذهبيشان
[1] تهذيب الأحکام، ج 3، ص 207 باب «الصلاة في السفر». [2] همان، ص 208، ح 496.
نام کتاب : آسيب شناخت حديث نویسنده : مسعودى، عبدالهادى جلد : 1 صفحه : 174