و اين كه خداوند نگاه دارنده آسمان ها و زمين است، مانع از آن نيست كه يك رشته عوامل طبيعى، به فرمان خدا، در حفاظت آنها مؤثر باشد. امام اميرمؤمنان(عليه السلام) در برخى از خطبه ها به اين حقيقت علمى درباره زمين تصريح كرده و مى فرمايد:

«أرساها على غير قرار وأقامها بغير قوائم ورفعها دعائم; [1]

زمين را بدون تكيه گاه استوار ساخت و آن را بدون پايه، به پا داشت و بدون ستون برافراشت».

2. استيلا بر عرش قدرت

مقصود از استيلاى بر عرش چيست؟

2. (ثُمَّ اسْتَوى عَلَى الْعَرْشِ).

«سپس بر عرش استيلا يافت و آن را مسخر ساخت».

قرآن در سوره هاى متعددى، درباره عرش و استيلاى خداوند بر آن، سخن گفته است و اين خود علاوه بر اين كه از عظمت موضوع حكايت مى كند، گواه بر عنايت قرآن، به طرح معارف عقلى مى باشد. ولى جاى تأسف است كه معارف عقلى قرآن و اصول عقيده اى آن، كمتر مورد توجه صحابه پيامبر و تابعين و مفسران بوده است.

در اين نوع از مسائل، هيچ نوع تجزيه و تحليلى از آنان نقل نشده و جز تعبد به ظواهر و تفسير مفردات كارى انجام نداده اند: سفيان بن عيينه در اين قسمت به اندازه اى افراط ورزيده كه درباره تفسير اوصافى كه خدا در قرآن براى خود ذكر نموده است مى گويد: تفسير آن، قرائت و سپس سكوت مطلق در برابر آن است. اين