است[1] شاهد بر اين مطلب روايت ديگرى است كه درك اين نظريه كه واسطه ميان جبر و تفويض است به آگاهان از رازهاى آفرينش اختصاص داده شده است.[2]

ج: توانايى انسان بر انجام كارها

در روايتى امام صادق (عليه السلام) پس از مردود شناختن انديشه جبر و تفويض در پاسخ اين كه نقش انسان در كارهاى خود چيست؟ فرمودند:

«عَلِمَ مِنْهُمْ فِعلاً فَجعَلَ فيهِمْ آلة الفِعْل فَإِذا فَعَلُوا كانُوا مَعَ الْفِعْل مُسْتَطيعين».[3]

«بر كارى كه انسان انجام مى دهد آگاه است پس ابزار لازم را در اختيار او قرار مى دهد و انسان به هنگام انجام كار بر آن توانا است».

د: راه فعل و ترك گشوده است

از امام رضا (عليه السلام) درباره «امر بين امرين» سؤال شد در پاسخ فرمودند:

«وُجُود السَّبيلِ إلى إتْيانِ ما أُمِرُوا بِهِ وَتَرْك ما نُهُوا عَنْه».[4]

«امر بين امرين عبارت است از توانايى انسان بر انجام آنچه به آن مأمور گرديده و اجتناب از آنچه نهى گرديده است».

اگر در روايت نخست تنها امكان راه ديگرى غير از دو راه جبر و تفويض