responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : جبر و اختيار نویسنده : سبحانى، شیخ جعفر    جلد : 1  صفحه : 408

هواداران و پيروان «سارتر» همين راه را برگزيده اند.

تقدم وجود بر ماهيت و آزادى

از بحثهاى گذشته معلوم شد كه مسأله تقدم يا تأخر وجود نسبت به ماهيت هيچ ربطى به مسأله آزادى انسان ندارد. آزادى انسان از نهاد هستى و فطرت او سرچشمه مى گيرد و با درك وجدانى دريافت مى گردد و به واسطه فكر و انديشه عقلانى تحكيم مى گردد و با قيد و پسوند عقلانى بودن و به عنوان يكى از ويژگى هاى انسان بشمار مى رود و به واسطه همين قيد (عقلانى) محدوديتهايى دارد. گذشته از اين كه اصولاً تقدّم وجود بر ماهيت به گونه اى كه فلاسفه وجودى مى گويند معنى معقول و مقبولى ندارد و اين كه انسان در آغاز هيچ ماهيت معينى ندارد، انديشه خام و نادرستى است انسان اگر چه از نظر كمالات وجودى و فعليت يافتن استعدادهاى درونى در آغاز هويت خاصى ندارد و در پرتو عمل و فعليت بخشيدن به آن استعدادها هويت خاص خود را باز مى يابد ولى از نظر ماهيت و چيستى از آغاز آفرينش از همه پديده هاى ديگر ممتاز است او جوهرى است جسمانى كه داراى نمو و رشد اراده و حركت و عقل و تفكر است (جوهر، جسم، نامى، حساس، متحرك بالارادة، ناطق) اين ويژگى ذاتى پيوسته براى او ثابت است اگر چه از نظر عوارض و كمالات وجودى پيوسته در حال شدن و تحول است.

و به عبارت ديگر: آنان ميان ماهيت عمومى كه از روز تولد با وجود انسان همراه است، با ماهيت خصوصى كه آن را از طريق كار و تلاش مى سازد، خلط كرده و ميان اين دو فرق نگذارده اند.

نام کتاب : جبر و اختيار نویسنده : سبحانى، شیخ جعفر    جلد : 1  صفحه : 408
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست