سخن معروف پيامبر(صلى الله عليه وآله وسلم) كه هر كودكى بر فطرت پاك خداپرستى و گرايش به اسلام به دنيا مى آيد لكن پدر و مادر او (به خاطر تربيت ناصحيح) وى را يهودى يا نصرانى مى گردانند[1] به همين مطلب اشاره دارد.

و نيز اين آيه شريفه كه مى فرمايد: به سوى آيين حنيف اسلام روى آور كه هماهنگ با فطرت انسانها است كه خداوند آنان را بر اساس آن آفريده است[2]; ناظر به مطلب ياد شده است.

و از جمله آيات قرآن كه به روشنى از هدايت فطرى گزارش مى دهد اين آيه است:

(وَنَفْس وَما سَوّاها * فَأَلْهَمَها فُجُورَها وَتَقْويها)(شمس/7ـ8).

«سوگند به نفس(انسانى) و آنچه او را بياراست، سپس پليديها و پاكى ها را به او الهام كرد».

البته همه انسانها از اين هدايت فطرى برخوردارند و اين نوع از هدايت نيز از قلمرو اختيار انسان بيرون است و تنها به خدا اسناد داده مى شود و ربطى به مسأله جبر و اختيار نيز ندارد و هيچ انسانى نيز نسبت به اين هدايت، اضلال نمى گردد اگر چه ممكن است از آن به طور صحيح بهره گيرى ننمايند.

3. هدايت تشريعى

مقصود از هدايت تشريعى برانگيختن و ارسال پيامبران به سوى بشر مى باشد كه در طول تاريخ بشر پيوسته از جانب خداوند، برترين و لايقترين افراد بشر، به عنوان رسول يا نبى براى راهنمايى و هدايت انسانها مبعوث