5. شكيبايى بر ناملايمات، شرط صعود به مدارج عالى انسانى

اين اصل يكى از قوانين و سنت هاى كلّى و پديدار خدا است كه تنها در تعاليم والاى قرآن و روايات اسلامى، مى توان جايگاه ويژه آن را به دست آورد، اين اصل بخصوص از اين نظر كه مى تواند رهگشاى انسان در برخورد با مصايب و ناگوارى هايى كه در مسير زندگى، گاه و بى گاه خودنمايى مى كند، و مخصوصاً افراد با ايمان و پرهيزگار، پيوسته با شدايد و ناملايماتى روبرو مى گردند، از اهميت بسزايى برخوردار است. گذشته از اين، با تبيين درست اين اصل، پاره اى از قضاء و قدرها ـ كه از حوزه توان و اختيار انسان بيرون مى باشد ـ به روشنى تفسير مى گردد و معلوم مى شود كه اين تقديرها و سرنوشتها، از يك سنت پايدار سرچشمه مى گيرند و اگر چه به ظاهر از قلمرو قدرت و اختيار انسان بيرون مى باشند، لكن با يك نظر واقع بينانه، سرانجام به اختيار و انتخاب انسان منتهى مى گردند و در حقيقت آرمان گرايى و تعالى طلبى او، عامل اين رخدادها و پيش آمدهاى سخت و دشوار بوده است و اينك توضيح اين اصل را از زبان قرآن و احاديث بشنويم:

1.(أَمْ حَسِبْتُمْ أَنْ تَدْخُلُوا الْجَنَّةَ وَلَمّا يَأْتِكُمْ مَثَلُ الَّذِينَ خَلَوْا مِنْ قَبْلِكُمْ مَسَّتْهُمُ الْبَأْساءُ وَالضَّرّاءُ وَزُلْزِلُوا حتّى يَقُولَ الرَّسُولُ وَالَّذِينَ آمَنُوا مَعَهُ مَتى نَصْرُ اللّهِ أَلا إِنَّ نَصْرَ اللّهِ قَريبٌ)(بقره/214).

«گمان كرده ايد كه وارد بهشت مى شويد در حالى كه مانند آنچه بر امتهاى گذشته پيش آمد، بر شما واقع نشده است، بر آن(بقدرى) شدايد و ناملايمات (در جان و مال) واقع شد كه مضطرب و متزلزل شدند و حتى رسول (فرستاده خدا) و پيروان او (با حالتى به ظاهر