و بديهى است كه ضرورت هستى و ويژگى هاى كليه موجودات امكانى، هه آفريده و مخلوق خدا است.
مراتب قضاء و قدر
بحث گذشته روشن كرد كه تقدير در اصطلاح قرآن وحديث، همان مرحله طرح ريزى و اندازه گيرى هستى هر پديده از جهات گوناگونان، و قضاء، همان حالت ضرورت و لزوم تحقّق آن پديد مى باشد.
ولى بايد توجه نمود كه هر يك از تقدير و قضاء، داراى دو مرحله مى باشد:
1. مرحله علمى.
2. مرحله عينى.
در مرحله نخست، هر يك از اندازه گيرى (تقدير) و لزوم تحقق(قضاء) در مقام علم ربوبى است كه يكى از مراتب آن، اُمّ الكتاب و يا لوح محفوظ و يا كتاب مبين است كه تمام خصوصيات موجودات جهان امكان در آن، به
[1] كافى، ج1، باب جبر و قدر، ص 158. [2] بحارالانوار، ج5، ص 112.
نام کتاب : جبر و اختيار نویسنده : سبحانى، شیخ جعفر جلد : 1 صفحه : 135